არ ისარგებლო ღვთის სულგრძელებით და არ გქონდეს მუდმივი ზრახვა სიამოვნებებისადმი.  არ თქვა : „ჯერ დავტკბები ცხოვრებით, ვისარგებლებ ახალგაზრდობით, ხოლო როცა დრო მექნება მოვინანიებ … „ხვალ მოვინანიებ“. ამ სახის მსჯელობა ხელს უშლის სწორი გადაწყვეტილების  მიღებას.  შენ ამბობ: “დღეს შევცოდავ და ხვალ მოვინანიებ“,  თითქოს  ხვალინდელი დღის  პატრონი იყო. 
თუ დაუკვირდები,  მიხვდები,  რომ  არ  შეგიძლია  დროის  მართვა, დაბრუნება ან  შეცვლა.

შენ ამბობ:  „დღეს ვისიამოვნებ და ხვალ მოვინანიებ“ის , რაც შენს ხელშია  სიამოვნებას  გადასცემ და რაც არა მონანიებას ?  გირჩევ ჩემი რჩევით ისარგებლო:  დღეს მოინანიე და ცოდვას არ დაუტოვო ხვალინდელი დღე.

თარგმანი: მარიამ უზუნაშვილი

 იყო კი აუცილებელი ქრისტეს სიკვდილი? მოიტანა თუ არა დედამიწაზე   სიცოცხლე ან ხსნისთვის აუცილებელი რაიმე პირობა მისმა სიკვდილმა? 

ხსნის ბუნების პრინციპები.

ახსნა და საფუძველი წერილისა

ჩვენ შეგვიძლია განვსაზღვროთ „გამოსყიდვის“ არსის გაგება შემდეგი სახით:

გამოსყიდვა_ეს ის ღვაწლია, რომელიც ქრისტემ თავისი სიცოცხლისა და სიკვდილის  მეშვეობით გაიღო.

საზოგადოების გარკვეული ნაწილი გამოსყიდვისთვის, მხოლოდ ქრისტეს სიკვდილს მიიჩნევს აუცილებლდ და მარტო ამაზე ამახვილებს ყურადღებას, მაგრამ გარდა ამისა, ამისთვის მისი სიცოცხლეც  აუცილებელი იყო, სწორედ ამიტომ, მისი სიცოცხლეც და სიკვდილიც გარდაუვალი პირობა იყო გამოსყიდვისათვის და ჩვენც ორივეს განვიხილავთ.

გამოსყიდვის   მიზეზები

     რა მიზეზით მოვიდა ქრისტე დედამიწაზე და რატომ იტვირთა ჩვენი ცოდვები? ამ კითხვზე პასუხის გასაცემად საჭიროა ღვთის ბუნებას გავეცნოთ. აქ კი წმინდა წერილი ორ რამეზე გვიმახვილებს ყურადღებას: ღმერთის სიყვარულსა და სამართლიანობაზე.

   ღმერთის სიყვარულზე, როგორც გამოსყიდვისთვის აუცილებელ პირობაზე, ბიბლია ყველაზე ცნობილ მუხლში საუბრობს: „ვინაიდან ისე შეიყვარა ღმერთმა კაცობრიობა, რომ მისცა მას ძე თავისი მხოლოდშობილი,რომ ყოველი მისი მორწმუნე კი არ დაიღუპოს არამედ საუკუნო სიცოცხლე ჰქონდეს.“  (იოანეს სახარება 3:16). მაგრამ ღმერთის სამართლიანობა მოითხოვდა დამნაშავეთა დასჯას, რაც დაიმსახურა ჩვენმა ცოდვილმა ცხოვრებამ. ცოდვა უნდა დასჯილიყო, სხვაგვარად ის თავის თანდასწრებაში ვერ მიგვიღებდა. პავლე მოციქული განმარტავს, რომ  ღმერთმა წარმოგზავნა თავისი მხოლოდშობილი ძე, რათა ის ყოფილიყო „დამაკმაყოფილებელი მსხვერპლი,“ რომელიც თავის თავზე იტვირთავდა ღვთის  რისხვას და  მისი მეშვეობით ღმერთი თავის წყალობას გამოავლენდა ჩვენზე.
„რომელიც წინასწარ დაადგინა ღმერთმა შენდობის მსხვერპლად რწმენის მეშვეობით, მისი სისხლით,რათა ადრე ჩადენილ ცოდვათა მიტევებით გამოჩენილიყო მისი სიმართლე ღმერთის სულგრძელებაში,“ (რომაელთა 3:25)

     ქრისტეს მოსვლამდე ცოდვის გამოსასყიდი მსხვერპლი კრავი გახლდათ, რომელიც მის მოსვლაზე წინასწარმეტყველებდა. მაგრამ, როცა დრო მოვიდა მესიის მოსვლისა,ღმერთმა მას ატვირთვინა ადამიანთა ცოდვებისათვის, რათა ისინი უკვე მისით გამართლებულიყვნენ და აცდენოდნენ სასჯელს. დღესაც ქრისტეს მიერ გაღებული მსხვერპლი ამართლებს მის მორწმუნეს. ამგვარად, გამოსყიდვის მიზეზი იყო, ღვთის სიყვარული და მისი სამართლიანობა. შეკითხვა, თუ რომელია უფრო მნიშვნელოვანი : სიყვარული თუ სამართლიანობა, უაზროა, რამეთუ სიყვარულის გარეშე არასდროს არაფერი მოუმოქმედებია გამჩენს და არც ჩვენს გამოსყიდვას ჩაიფიქრებდა ამის გარეშე. რომ არა ღმერთის სამართლიანი ბუნება, იესო ქრისტე არ იტვირთავდა ჩვენს ცოდვებს და არ მოგვიტანდა ხსნას. ამგვარად, ღვთის სიყვარულიცა და სამართლიანობაც,  თანაბრად აუცილებელია ჩვენი გამოსყიდვისთვის.

გამოსყიდვის    აუცილებლობა

      შეეძლო თუ არა ღმერთს ისე  გამოესყიდა კაცობრიობა, რომ მისი ძის სიკვდილი არ გამხდარიყო საჭირო?

      სანამ ამ შეკითხვას გავცემთ პასუხს, აუცილებელია გავიაზროთ, რომ „ღმერთმა ის ანგელოზები  არ დაინდო, რომელთაც შესცოდეს, არამედ ტარტაროზში ჩაყარა და წყვდიადის ჯურღმულებს გადასცა სამსჯავრომდე შესანახავად.“ (2პეტრე 2:4)  მას ასევე თავისუფლად შეეძლო დავეტოვებინეთ  ჩვენ ჩვენს ცოდვებში განკითხვის დღემდე . შეეძლო არ მოეცა გადაერჩინა და ზუსტად ისე მოგვქცეოდა, როგორც შემცოდე ანგელოზებს. ამ შემთხვევაში გამოსყიდვა საერთოდ არ იქნებოდა საჭირო.

    გამომდინარე იქიდან, რომ ღმერთს სურდა ადამიანთა სასჯელისგან გათავისუფლება, წერილი გვამცნობს, რომ არ არსებობდა სხვა გამოსავალი, გარდა მისი ძის სიკვდილისა. გამოსყიდვა, რომელიც თავის თავში მოიაზრებს უზენაესის ძის მოსვლასა და სიკვდილს, გარდაუვალი იყო ჩვენი გადარჩენისთვის. 

     გეთსიმანიის ბაღში იესო ლოცულობდა:“ თუკი შესაძლებელია, ამარიდე ეს სასმისი, მაგრამ მოხდეს ისე, როგორც შენ გსურს და არა ისე, როგორც მე მსურს“ (მათე 26:39).სავსებით დარწმუნებულნი უნდა  ვიყოთ იმაში, რომ იესო ყოველთვის ლოცულობდა  მამის ნების თანახმად და მუდამ მის ნებაში რჩებოდა. მათე იესოს ლოცვის აღწერით,გვამცნობს, რომ უფალს არ ჰქონდა სხვა გამოსავალი გამოსყიდვისთვის, გარდა სიკვდილისა,რაც მალევე მოხდა. მან დალია ის მწუხარების სასმისი, რომელზეც საუბრობდა.  იესოს სიკვდილი აუცილებელი იყო, რათა აღსრულებულიყო ღმერთის ჩანაფიქრი: ადამიანთა შეწყალებასა და გამოსყიდვაზე. მსგავსი რამ მან თავის მოწაფეებს მაშინ უთხრა, როდესაც შეხვდა მათ ემაუსისაკენ მიმავალ გზაზე. ისინი დამწუხრებულნი იყვნენ იესოს სიკვდილში,მაგრამ მან უთხრა მათ:“ჰოი, უგუნურნო და გულით მძიმენო, ყველაფრის იმის სარწმუნოდ ,რასაც წინასწარმეტყველები ამბობდნენ! განა ასე არ უნდა ტანჯულიყო ქრისტე და შესულიყო თავის დიდებაში?“ იესომ იცოდა, რომ ღმერთის გეგმა გამოსყიდვისა, რომელიც აუხსნა კიდეც თავის მოწაფეებს შემდგომში, თავის თავში მოიცავდა მესიის სიკვდილს, უფლის მორწმუნე ხალხის გამოსასყიდად.

  რომაელთა წერილში პავლე მოციქული განმარტავს, რომ აუცილებელი იყო იესოს სიკვდილი, რათა დღეს ღმერთს შეძლებოდა თავისი  მორწმუნის გამართლება.  ებრაელთა მიმართ წერილშიც ავტორი აღნიშნავს, რომ ქრისტეს უნდა ეტანჯა თავისი ხალხის ცოდვების გამო:“ამიტომ იგი ყველაფერში უნდა დამსგავსებოდა ძმებს, რათა ყოფილიყო მოწყალე და ერთგული მღვდელმთავარი ღვთის წინაშე, ხალხის ცოდვების შესაწყნარებლად“ (ებრაელთა 2:17). ავტორი ასევე აგრძელებს და ამბობს, რომ „ვაცთა და კუროთა სისხლით ცოდვის მოსპობა შეუძლებელია“ (ებრაელთა 10:4), მაგრამ აუცილებელია სრულყოფილი მსხვერპლი. (ებრაელთა 9:23). მხოლოდ ქრისტეს სისხლს შეეძლო გაეწმინდა ჩვენი ცოდვები და აღმოეფხვრა ისინი (ებრაელთა 9:25-26). სხვაგვარად ჩვენი დახსნა ღმერთს არ შეეძლო-მხოლოდ ქრისტეს სიკვდილის მეშვეობით. ჯვარზე მან ჩვენი ადგილი დაიკავა.

   გამოსყიდვის   ბუნება-არსი

        ამ მონაკვეთში ჩვენ განვიხილავთ ქრისტეს ღვაწლის ორ ასპექტს: 1) ქრისტეს მორჩილებას-ის ჩვენს ნაცვლად დაემორჩილა რჯულს და აღასრულა რჯული, ყოველგვარი დარღვევის გარეშე, რათა ყოფილიყო მორჩილი მამისა, როგორც ჩვენი წარმომადგენელი. 2) ქრისტემ იტანჯა ჩვენ გამო-ის დაისაჯა ჩვენი ცოდვებისთვის, რის შედეგადაც მოკვდა.

       იესო მამას ჩვენს ნაცვლად დაემორჩილა („რადგან ბიბლია ამბობს,რომ არ არსებობდა მართალი ადამიანი,არამედ ყველა იყო ცოდვილი და ყველა თავის გზას ედგა,არავინ ეძებდა ღმერთს“ რომაელთა 3:23) და სრულყოფილად აღასრულა ის,რასაც რჯული მოითხოვდა მისგან.  ის იყო ნატანჯი ჩვენი ცოდვებისთვის (როგორც ესაია წინასწარმეტყველი ამბობს 53-ე თავში) „და იტვირთა ის სასჯელი,რომელიც მამამ დააკისრა მას. სასჯელი, რომელიც უნდა გვეტვირთა ჩვენ.“ ჩვენი წინაპრები: ადამი და ევა არ დაემორჩილნენ ღმერთს, როდესაც შესცოდეს მათ, შევცოდეთ ჩვენ ყველამ და ეს ცოდვა  ჩვენს ყოველ ნაბიჯზე იჩენს თავს. იმის გამო,რომ კაცობრიობის პირველი წარმომადგენლები დაეცნენ, საჭირო იყო მეორე ადამი, ვისაც პავლე მოციქული უწოდებს ქრისტეს, რომელიც აბსოლუტურად დაემორჩილებოდა ღმერთს. მთელი თავისი მიწიერი სიცოცხლის განმავლობაში ის მორჩილი უნდა ყოფილიყო რჯულისა, რომ  მისი მსხვერპლი სათნო ყოფილიყო ღმერთისთვის.  მისი მორჩილება იყო აუცილებელი პირობა იმისათვის,რომ მას ჩვენ გამო სიკვდილი შეძლებოდა. ხოლო მისი სიკვდილი,ეს გამომსყიდველი მსხვერპლი იყო. ქრისტემ, როგორც ღმერთის კრავმა, თავის თავში გააერთიანა ყველა ძველი აღთქმისეული მსხვერპლი,რომელიც ღმერთმა ვადამდე, ანუ იესოს მოსვლამდე დაუწესა ადამიანებს. პავლე მოციქულიც ამბობს, ფილიპელთა მიმართ წერილის 3:9 მუხლში,რომ „არა რჯულის დაცვით სურს  გამართლება,თუმცა იცავს რჯულს,არამედ ქრისტეს რწმენით“.  პალვე ამბობს,რომ ქრისტე გახდა სამართლიანობა ჩვენთვის (კორინთელთა 1:30), ამის გარდა, ის გარკვევით ამბობს: „ვინაიდან, როგორც ერთი კაცის ურჩობით გახდა ყველა ცოდვილი, ასევე ერთის მორჩილებით ბევრი გახდება მართალი“ (რომაელთა 5:19).

    ზოგიერთი ღვთისმეტყველი არ საუბრობს იმის შესახებ, რომ ქრისტე მთელი თავისი მიწიერი სიცოცხლის განმავლობაში ერთგული უნდა ყოფილიყო ღმერთის რჯულის. ისინი მხოლოდ იმას ამბობენ, რომ ქრისტე უნდა მომკვდარიყო, რათა გამოვესყიდეთ,მაგრამ ამგვარი შეხედულება მცდარია. ქრისტემ გაცილებით მეტი მოიმოქმედა, ვიდრე მხოლოდ თავის მსხვერპლად გაღება. მისი მორჩილება რჯულისა, ეს იყო აუცილებელი პირობა ჯვარცმისთვის. სწორედ ამის გამო,ის გახდა ჩვენი სამართლიანობა ღვთის წინაშე.

    სანამ იოანეს მიერ იესო იორდანეში მოინათლებოდა,მან თქვა,რომ მართებს ყოველივე სამართლის აღსრულება (მათე 3:15).

    ყოველივე სიმართლის აღსრულება სწორედ ჩვენს სახსნელად ესაჭიროებოდა იესოს და აგრეთვე იმ ხალხის სახსნელად,რომელთა წარმომადგენელიც თავად იყო, თავისი ერის. რომ არა მისი ეს მორჩილება რჯულის მიმართ, ჩვენ ვერასდროს ვიქნებოდით გამართლებულნი ღვთის მიერ და ვერ მივიღებდით მისგან საუკუნო სიცოცხლეს. რომ არა აუცილებლობა რჯულის დაცვისა, იესოს შეეძლო ბავშვობაშივე მომკვდარიყო და არა 33წლის ასაკში. რჯულის მიმართ მორჩილების გარდა, იესომ ასევე იტვირთა ის ვნებანი, რომელნიც აუცილებელი იყვნენ, რომ აეტანა ჩვენი ცოდვილი ცხოვრებისათვის, რათა გამოვესყიდეთ. ჯვარზე გაკვრის შედეგად მიღებულმა ტკივილმა კი ზენიტს მიაღწია. (ებრაელთა 5:8) „და თუმცა ძე იყო,მან ტანჯვის მეოხებით ისწავლა მორჩილება.“  იესო ასევე განიცდიდა და გრძნობა, როგორც ადამიანი, ის ატირდა ლაზარეს სიკვდილის გამო (იოანე 11:35).  მესიაზე წინასწარმეტყვების დროს ესაია ამბობს:“….გატანჯული და სნებამორეული“ (ესაია 53:3). მისი ტანჯვები ძლიერდებოდა ჯვართან მიახლოვებისას. მან თავის მოწაფეებს უთხრა: “დამწუხრებულია ჩემი სული სასიკვდილოდ“ (მათე26:38). მისმა ტანჯვამ უმაღლეს მწვერვალს მიაღწია ჯვარცმის დროს, რადგან სწორედ ჯვარზე მოკვდა ის ჩვენი დანაშაულებისთვის. 

წერილი გვასწავლის რომ იესო განიცდიდა 4 სახის ტკივილს

     ფიზიკური ტკივილი და სიკვდილი. ჩვენ არ უნდა ვიფიქროთ ის,რომ იესო უფრო მძაფრ ტკივილს განიცდიდა, ვიდრე სხვა დანარჩენი ადამიანები, ვინაიდან ბიბლიაში ამაზე საუბარი არ არის.  მაგრამ, მიუხედავად ამისა, არ უნდა დაგვავიწყდეს,რომ ჯვარზე სიკვდილი იყო ერთ-ერთი ყველაზე მტკივნეული და სამარცხვინო სიკვდილი მსჯავრდებულთათვის. დამნაშავე, რომელიც ჯვარზე იყო გაკრული, კვდებოდა მტანჯველი და ნელი სიკვდილით,რომელიც მოდიოდა გაგუდვის ფორმით,ის უბრალოდ ძალას კარგავდა, რომ ესუნთქა. როდესაც დამნაშავეს ხელებს უწევდნენ და ალურსმებდნენ ჯვარზე, მთელი სხეულის სიმძიმე მას სწორედ მილურსმნული ხელების მეშვეობით ეჭირა ძელზე. გულის ფიცარი იწელებოდა  გვერდით და მაღლა,რის გამოც ჰაერის ჩასუნთქვა და ამოსუნთქვა უფრო და უფრო რთულდებოდა. როდესაც მსხვერპლს ხელები ეღლებოდა სუნთქვას ვეღარ ახერხებდა, ფეხების მეშვეობით იკავებდა თავს და ოდნავ ზემოთ იწევდა, რის შედეგადაც, ხელებს მთელი სიმძიმე აღარ აწვებოდა,ეს მას ეხმარებოდა იმაში, რომ გულის კედელი მწყობრში მოსულიყო და სუნთქვა განეგრძო. ამგვარი მოქმედებით მსხვერპლს შეეძლო თავიდან აეცილებინა გაგუდვა,მაგრამ ეს მოქმედება მას ძალინ ძლიერ ფიზიკურ ტკივილს აყენებდა. მსხვერპლის ზურგი,რომელიც დაფარული იყო უამრავი ჭრილობით (რადგან მსჯავრდებულებს ჯვარცმამდე გაროზგვადნენ ხოლმე) და ყოველ ჯერზე,როდესაც ის ეხებოდა ხის ჯვარს,იწყებოდა საშინელი ტკივილი.

    იმისათვის,რომ ჯვარზე გაკრულს ღრმად ჩაესუნთქა,საჭირო იყო სხეული აეწია ფეხებით.. ამ მოძრაობას მთელი სხეული მოქმედებაში მოჰყავდა, რის გამოც მსჯავრდებული საშინელ ფიზიკურ ტკივილს განიცდიდა. კუნთების შეკუმშვა ხელებსაც რთავდა და საჭირო ხდებოდა თითების მოძრაობა,ჯვარზე მილურსმული ხელის ოდნავი გამოძრავებაც კი იწვევდა სახსრებისა და ნერვების მტანჯველ ტკივილს. ამ ტკივილსა და საშინელ მდგომარეობას კი გაუნძრეველად ყოფნა უფრო მძიმეს ხდიდა. შედეგად, ამოსუნთქვა და ჩასუნთქვა იწვევდა საშინელ ტკივილს. ეს ყოველივე კი ასფიქსიით სრულდებოდა. ჯვარზე გაკრულნი სამ ან ოთხ დღეს ცოცხლობდნენ, ისინი განიცდიდნენ ენით აუღწერელ ტკივილს, მაგრამ მაშინვე არ კვდებოდნენ. მსჯავრდებულებს ხშირად უმტვრევდნენ მუხლებს, რათა არ ეტანჯათ და მალე მომკვდარიყვნენ (იოანეს 19:31-33).

    ფიზიკურ ტკივილზე უფრო მტანჯველი, ცოდვების საკუთარ თავზე აღება გახლდათ. ქრისტიანული შემეცნებიდან და ცხოვრებიდანაც ვიცით, თუ რამდენად საზარელი განცდაა,როდესაც იცი, რომ შესცოდე უფლის წინაშე. გული გვიმძიმდება და ვგრძნობთ,თითქოს ყოველგვარ სიკეთეს ჩამოვშორდით. განვიცდით, რაღაც საშინელ განცდას,გასამართლებას,სირცხვილს, იმას რასაც არავითარ შემთხვევაში არ ვისურვებდით, რომ განგვეცადა. და პირიქით, რაც უფრო გამოყოფილნი ვარ ცოდვისგან უფლისთვის,მით უფრო ნაკლებად გვიზიდავს სიბოროტე.

     იესო იყო სრულყოფილად წმიდა. მას სძულდა ცოდვა მთელი თავისი არსებით. ფიქრი, ცოდვაზე ან ბოროტებაზე მისი ბუნებისთვის მიუღებელი გახლდათ.  და მაინც, მამის მიმართ მორჩილებისა და ჩვენ მიმართ სიყვარულის გამო, იესომ იტვირთა ყველა იმ ადამიანის ცოდვები, ვინც კი ოდესმე დახსნილნი იქნებიან (ანუ ირწმუნებენ მას). ცოდვა-მთელი თავისი სიმძიმითა და სისავსით დააწვა მას. ცოდვა, რომელსაც ასე ძლიერ ვერ იტანდა და ვერ ეგუებოდა. წერილი ხშირად საუბრობს იმის თაობაზე, რომ  მან  ჩვენი სასჯელი, ჩვენივე ცოდვების გამო იტვირთა.
„ჩვენ ყველას გზა აგვებნა ცხვრებივით და თითოეული  ჩვენგანი თავის გზას დაადგა. უფალმა მას დააკისრა ყველა ჩვენგანის ცოდვები.“ (ესაია 53:6).
სასიკვდილოდ გაწირა თავისი სული და ბოროტმოქმედებთან შეირაცხა. და მრავალთა ცოდვა იტვირთა და ცოდვილებს  გამოესარჩლა”(ესაია 53:12).

    იოანე ნათლისმცემელი მოწმობს მასზე:  “აი კრავი ღვთისა, რომელმაც იტვირთა ქვეყნიერების ცოდვა.“ (იოანე 1:29) .   პავლე მოციქული ქადაგებს, რომ ღმერთმა ცოდვების გამოსასყიდ მსხვერპლად შერაცხა იესო (2კორ. 5:21). და რომ იესო იქცა ჩვენს სამართლიანობად და გამოსყიდვად (გალატ. 3:13).  ებრაელთა მიმართ წერილის ავტორი განმარტავს,რომ იესომ მსხვერპლად მოიტანა თავი,რათა დაეფარა მრავალთა ცოდვა (ებრ. 9:28). პეტრე კი ამბობს: “მან თავისი სხეულით აზიდა ჩვენი ცოდვები ჯვარზე“ (1პეტრე 2:24)

    ყველა ბიბლიურ მუხლში ,რომელიც დავიმოწმეთ, ჩანს, რომ იესოს ჩვენი ცოდვები ზეციერმა მამამ დააკისრა. როგორ შეიძლებოდა ეს მომხდარიყო? ისევე,როგორც ადამის ცოდვა გადმოვიდა ჩვენზე,ასევე ღმერთმა მთელი ჩვენი ცოდვები დააკისრა იესოს. ზოგჯერ მიიჩნევენ,რომ ღმერთის მხრიდან უსამართლო იყო ჩვენი დანაშაულის უცოდველ იესოზე დაკისრება, მაგრამ ასეთ დროს უნდა გვახსოვდეს, რომ ეს იესოს ნების გარეშე არ მომხდარა,ის როგორც განკაცებული ღმერთი, როგორც მესია, ცხებული მხსნელი, სწორედ იმიტომ მოვიდა,რომ ეტვირთა ჩვენი ცოდვები და მოეპოვებინა ჩვენთვის ხსნა. მისი მოსვლის ერთადერთი მიზეზი, სწორედ ჩვენი გამოსყიდვა იყო და მას პირადი მიზნები არ ამოძრავებდა.

    ჯვარზე განცდილ ფიზიკურ ტკივილსა და ჩვენს ცოდვათა სიმძიმეს კიდევ უფრო ის ზრდიდა და აღრმავებდა,რომ იესო მარტო იყო,ის იყო მიტოვებული. გეთსიმანიის ბაღში იესომ პეტრე და იაკობი წაიყოლა და გაუმჟღავნა მათ თავისი გრძნობები.:“სული ჩემი სასიკვდილოთაა დამწუხრებული,აქ იჯექით და იფხიზლეთ“(მარკ 14:34). ის ასე დაუფარავად საუბრობს ახლო მეგობრებთან და მისი ეს სიტყვები გამხნევების თხოვნას ჰგავს. იმ საღამოს ის შეიპყრეს და როდესაც იესო დააკავეს მისი მოწაფეები გაიფანტნენ (მათე 26:56).

    ცხოვრებაში ჩვენც ხშირად განვიცდით ხოლმე მარტოსულობისგან,მიტოვებისგან გამოწვეულ ტკივილს. ხშირად, ეს ტკივილი გამოწვეულია: მეგობრებისგან, მშობლებისგან, შეყვარებულისაგან, მეუღლისგან. თუმცა, ჩვენს შემთხვევაში  ამაში, ნაწილობრივ დამნაშავენი თავადაც ვართ. მაგრამ იესოსთან მიმართებით ყველაფერი სხვაგვარად იყო. მას სიცოცხლის ბოლომდე უყვარდა ისინი, ვინც შეიყვარა (იოანე 13:1). მაგრამ ამ სიყვარულს ყველამ მიტოვებით უპასუხა.

    ყველაზე უფრო მძიმე,მეგობრების გაფანტვაზე უფრო მტკივნეული,იყო მამისგან ჩამოშორება.  იესომ დაიყვირა:“ელი,ელი,ლამა საბაქთამი“-„ღმერთო ჩემო,ღმერთო ჩემო,რატომ მიმატოვე.?“(მათე 27:46).  ამ სიტყვებით მან ნათელჰყო,რომ ის ჩამოშორებული აღმოჩნდა მამასთან ურთიერთობას,რომელიც იყო მისთვის სიხარული და შინაგანი ძალის მიმცემი.  როდესაც იესო ჯვარს აცვეს, ის მიტოვებული აღმოჩნდა მამისგან, რადგან ღმერთისთვის ცოდვა უმართლოებაა და ის გამოყოფილია ყოველგვარი ურჯულოებისგან,ის არის წმიდა (ებრაულად: კადოშ-გამოყოფილი). იესოზე იყო მილიონობითა და მილიარდობით ადამიანის ცოდვა,პავლეც კი ამბობს, რომ მან ვინც ცოდვა არ იცოდა, ცოდვილი გახდა ჩვენ გამო. სწორედ, ჩვენი ცოდვების გამო,აღმოჩნდა იესო მიტოვებული ღმერთისგან. ჩვენ კი მისი მეშვეობით მივიღეთ შერიგება და პატიება.  (რომაელთა 3:25-ში) პავლე მოციქული იესოს შენდობის მსხვერპლს უწოდებს. შენდობის მსხვერპლი წარმოადგენს ობიექტს,რომელზეც უნდა გამონთავისუფლებულიყო ღმერთის რისხვა ბოლომდე და მას ეს უნდა მოეთმინა,ეტვირთა,სანამ ეს რისხვა არ იქცეოდა წყალობად.  ეს ღმერთმა გააკეთა,რათა შემდგომში იესოს მიერ გაღებული მსხვერპლის მეშვეობით გაემართლებინა მისი მორწმუნე (რომაელთა 3:25-26).  მრავალი ადამიანი, რომელიც არ ეყრდნობა სახარებას, სავსებით მიიჩნევს, იმას, რომ იესოზე არ გამოვლენილა ღვთის რისხვა ჩვენი ცოდვების სანაცვლოდ. ისინი ამბობენ, რომ რადგან ღმერთი სიყვარულია, მას არ შეუძლია დასაჯოს ცოდვილი,რადგან ეს მის ბუნებას ეწინააღმდეგება. ასეთი ადამიანები ივიწყებენ,რომ ღმერთი არის წმიდა და სამართლიანი. ღვთისმეტყველები კი ამბობენ, რომ ღმერთის რისხვის გამოვლინებას ვხვდებით, როგორც  ძველს, ისე ახალ აღთქმაშიც, რადგან ის უცვლელია. რომაელთა მიმართ წერილში პავლე წერს,რომ ყველა ადამიანი, იქნება ეს იუდეველი  თუ  წარმართი, ცოდვილია, რის გამოც იმსახურებს სასჯელსა და ღვთის რისხვას. იესოს სიკვდილზე, როგორც „გამოსყიდვაზე“ საუბრობს კიდევ სახარების რამდენიმე მუხლი, რომელიც საკმაოდ მნიშვნელოვანი არიას.: ებრაელთა 2:17; იოანე 2:2; და 4:10.  ამ მუხლებში გამოყენებულია ბერძნული სიტყვა, რომელიც აღნიშნავს მსხვერპლს და  ნიშნავს მსხვერპლის იმ ტიპს,რომელიც იღებს რა საკუთარ თავზე ღვთის რისხვას, ჩვენდამი აქცევს წყალობად. ცოდვის საზღაური სიკვდილია. ამაზე საუბრობს, როგორც ძველი,ისე ახალი აღთქმაც. ამიტომ აღთქმული მესია, რომელიც უნდა მოსულიყო, ერთსა და იმავე დროს, უნდა ყოფილიყო დაპირებული მხსნელიც და კრავიც,რომელიც თავის თავზე აიღებდა უფლის რისხვას  და ჩვენს მაგიერ იქნებოდა მოტანილი მსხვერპლად.

    იესომ იცოდა,რომ აღდგებოდა მკვდრეთით,რომ სიკვდილი ვერ ჰპოვებდა მასში ნესტარს, რამეთუ ის უფრო მაღლა იდგა მასზე. ჯვარზე დასმული შეკითხვა:“რატომ მიმატოვე“ სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ იესომ არ იცოდა რახდებოდა. ის განიცდიდა მამისგან სიშორეს.  სანამ ეს მოხდებოდა მან თქვა: “ძე კაცისა არ მოსულა რათა მას ემსახურონ, არამედ  იმისათვის,რომ თავად ემსახუროს და მისცეს თავისი სული მრავალთა გამოსასყიდად“ (მარკ 10:45). ის აცნობიერებდა, რაც მის ირგვლივ ხდებოდა , ეს ხომ მისი მიზანი იყო.   ქრისტეს გოდება, ეს ამონარიდია ფსალმუნიდან. (ფსალმ 21:2-3) აქ მეფსალმუნე ეკითხება ღმერთს, როდის მოვა და გამოიხსნის მას:

„ ღმერთო ჩემო.! ღმერთო ჩემო.! რად მიმატოვე? მე შემოგღაღადებ,მაგრამ შორს არის ჩემი შველა. ღმერთო ჩემო! მოგიხმობ დღისით და არ მპასუხობ, ღამით-და არ არის სიმშვიდე ჩემთვის.“

საბოლოოდ, მეფსალმუნე გამოიხსნა ღმერთმა. მისი გოდება და ტირილი კი სიხარულის ყიჟინამ ჩაანაცვლა (ფსალმ 21:23-32). იესომ ზედმიწევნით იცოდა წერილის ყოველი ფრაზა, რადგან ის თავად იყო სიტყვამოსული ხორცში. იცოდა, რომ ეს ტანჯვა და სიშორე საბოლოოდ სიყვარულით ჩანაცვლდებოდა  და ის აღსდგებოდა. ის  სიტყვები, რომელსაც იგი ჯვარცმის დროს წარმოთქვამდა, იყო იმ ტკივილის გამომჟღავნება,რასაც ის მაშინ განიცდიდა. ფსალმუნის კონტექსტის მიხედვით თუ გამოვიკვლევთ, სიტყვები „რატომ მიმატოვე“ ნიშნავს : “რატომ დამტოვე ამდენ ხანს მარტო?“.

   შემდეგ იესო მიხვდა, რომ მისი ტანჯვა დასასრულს უახლოვდებოდა. მან იცოდა,რომ ისღა დარჩენოდა სული თავის ზეციერი მამისთვის მიენდო და მომკვდარიყო. სწორედ, ამ დროს მან წარმოთქვა: “აღსრულდა!“ მან კიდევ ერთხელ ხმამაღალი ხმით წარმოთქვა: “მამავ, შენს ხელებში ვდებ ჩემს სულს“ (ლუკა 23:46). აი მაშინ, მან საკუთარი ნებით გაიღო სიცოცხლე, ის რისი წართმევაც მისგან არავის შეეძლო (იოანეს 10:17-18).

    განვაგრძოთ იესოს სიკვდილზე საუბარი. სასჯელი დადგენილი იყო მამისგან. თუკი დავსვამთ შეკითხვას: “ვინ მოითხოვა,რომ ქრისტეს ეზღო ჩვენი დანაშაულებისთვის“, პასუხს ისევ წერილში ვიპოვით. ღმერთის მხოლოდშობილმა ძემ იესომ, (რომელიც იმყოფებოდა მამასთან) საკუთარი ნებით იტვირთა ეს სასჯელი, უფრო მეტიც, ის როგორც სიტყვა ღმერთისა, თავად მოითხოვდა სიტყვის აღსრულებას, რამეთუ მის გარეშე არც არაფერი შექმნილა და არც იქნა ნაწინასწარმეტყველები. ეს სურათი საშულებას გვაძლევს დავინახოთ მამისა და ძის უსაზღვრო სიყვარული კაცობრიობის მიმართ. შემოქმედი ეწირება ქმნილებას.  (რომაელთა 5:8) “ღმერთი თავის სიყვარულს ამტკიცებს იმით,რომ ქრისტე მოკვდა ჩვენს გამო,ჯერ კიდევ მაშინ,როდესაც ცოდვილები ვიყავით.“

თარგმანი: ია კარგარეთელი
რედაქტირება: ქეთი უჩაძე

 

  

 

  ბიბლიის მიხედვით ნათლობა ეს არის ადამიანის პიროვნული გადაწყვეტილება, რომელსაც ის შეგნებულ ასაკში იღებს.  მონათლული ადამიანი ქრისტეს ეკლესიის წევრი ხდება.  ნათლობისას ადამიანი ეფლობა წყალში, რაც სიმბოლოა იმისა, რომ ეს ადამიანი თავის ძველ ცხოვრებაზე და ძველ ბუნებაზე  უარს ამბობს და  პირდება ღმერთს, რომ წყლიდან ამოსვლის შემდეგ, იცხოვრებს განახლებული ცხოვრებით.   თვითონ  ქრისტეც კი მოინათლა  იოანე ნათლისმცემლის მიერ და დაგვიტოვა მაგალითი იმისა, რომ ყველა ვისაც უნდა გაჰყვეს უფალს, წყლით უნდა  მოინათლოს და ზეციდან იშვას.  იოანეს 3:5 იესო ამბობს: „ ვინც წყლისა და სულისაგან არ იშვება ვერ შევა ცათა სასუფეველში“. 

    წყლით ნათლობა არ არის ხორციელი ჭუჭყის  მოშორება,  როგორც ამას პეტრე მოციქული თავის პირველ წერილში განმარტავს, არამედ  ეს არის ღმერთისათვის წმიდა სინდისის შეპირება. ნათლობის დროს ადამიანი შედის  ღმერთთან აღთქმაში, პირობას დებს რომ ნათლობის შემდეგ მისი ცხოვრების წესი  განსხვავებული იქნება.

  რაც შეეხება ნათლობის ასაკს, სახარებაში არ გვხვდება ადგილი, სადაც ნახსენებია ნათლობისათვის განსაზღვრული ასაკი. მარკოზის 16:16 მაცხოვარი ასეთ სიტყვებს ამბობს: „ ვინც ირწმუნებს და მოინათლება გადარჩება, ვინც არ ირწმუნებს  მსჯავრი დაედება“. ეს არის ნათელი მაგალითი იმისა, რომ ნათლობას წინ უნდა უძღოდეს რწმენა. ვინაიდან ბავშვს არ შეუძლია გაცნობიერებულად უფლის რწმენა და დამოუკიდებლად გადაწყვეტილების მიღება, ბავშვთა ნათლობა ეწინააღმდეგება  ნათლობის სახარებისეულ დამოკიდებულებას.

 აქედან გამომდინარე,  სახარების რწმენის ეკლესია ბავშვთა და ზოგადად გაუცნობიერებულ  ნათლობას არ ემხრობა. ქრისტე იყო ნათელი მაგალითი იმისა, რომ ადამიანი შეგნებულ ასაკში გაცნობიერებულად უნდა მოინათლოს (მაცხოვარი 30 წლიის ასაკში მოინათლა).

  ნათლობისას ადამიანი თავის და არა სხვის რწმენას ეყრდნობა.  რწმენას იმისას, რომ  იესო ქრისტე არის ღმერთი,  ხორცში მოვიდა,  ადამიანთა ცოდვები იტვირთა და ადამიანებს ხსნა მოუტანა.

  სახარების რწმენის ეკლესიაში არ ხდება ჩვილ ბავშვთა ნათლობა.  ეკლესიის შეხედულებით  ბავშვზე მოქმედებს მადლი იმ ლოცვა-კურთხევისა, რომელსაც ის იღებს მშობლებისა და ეკლესიისაგან.   ბიბლია ლაპარაკობს რომ მაცხოვართან მიჰყავდათ ბავშვები სალოცავად, საკურთხებლად და არა  მოსანათლად. მიუხედავად იმისა, რომ დღეს მაცხოვარი რეალურად, ფიზიკურად არ გვყავს,  მისი დანატოვარი ეკლესია გვაქვს და შესაბამისად, ბავშვების  ლოცვა -კურხევა ეკლესიაში ხდება.   ბავშვი სანამ შეგნებულ ასაკამდე მივა და გადაწყვეტს მოინათლოს თუ არა, მანამდე ღმერთის მადლი მშობლისა და ეკლესიის ლოცვა კურთხევით მოქმედებს მასზე.

  რაც შეეხება ნთლიას,  ნათლია არის ის ვინც ნათლავს. ნათლისმცემლად პირველად იოანე ნთლისმცემელია ნახსენები. ბიბლიის მიხედვით ნათლიის მოვალეობა არის შემდეგი: ნათლიამ უნდა მოუწოდოს ნათლულს  ღმერთისადმი მიძღვნილი წმიდა ცხოვრებისაკენ.  ცოდვისაგან და ბოროტებისაგან განდგომისაკენ. 

   სახარების რწმენის ეკლესიაში მონათვლას ახორციელებს ნათლობაზე უფლებამოსილი მღვდელმსახური. ადამიანი, რომელზეც ოფიციალურად  განხორციელდა  მღვდელმსახურად კურთხვა.

გია ჯვარშეიშვილი

სტატიაზე მუშაობდნენ:  გურანდა სურგულაძე
 მარიამ კახიაშვილი

                                     

 

 

 

 

 

 

მე აყვანილი შვილი ვარ, ჩემი ბიოლოგიური მშობლები 17 წლის იყვნენ, როდესაც დედაჩემმა ფეხმძიმობის მე-8 თვეს, გადაწყვიტა მისულიყო ყველაზე დიდ სააბორტო განყოფილებაში, სახელად "დაგეგმილი მშობლობა".

 

 ქრისტიანულ სამყაროში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი დღესასწაული აღდგომასა და შობასთან ერთად სულთმოფენობაა. იგი  აღდგომიდან 50-ე,  ხოლო ამაღლებიდან მე-10 დღეს აღინიშნება.

სულთმოფენობა ეს  ყოვლადწმიდა სამების მესამე პირის, სულიწმიდის დედამიწაზე გადმოსვლაა. მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, რომ  იგი მანამდეც არსებობდა, სანამ  ორმცდამეათე დღეს დედამიწაზე გადმოიღვრებოდა.  ამის შესახებ ბიბლიის დასაწყისშივეა საუბარი. სულიწმინდა ბიბლიაში რამოდენიმე სახელით არის მოხსენიებული: ღმერთის სული, ქრისტეს სული, სიცოცხლის სული, სული ჭეშმარიტებისა, ნუგეშისმცემელი და სხვა.

ვინ არის სულიწმიდა და როგორია იგი? ის ღმერთია, მისი პიროვნება სამებაში უნიკალურია, სწორედ ის განაპირობებს ადამიანის უფალთან ურთიერთობას, შეუძლებელია სულიწმიდის გარეშე ქრისტეს უსაზღვრო სიყვარულის განცდა. სულიწმიდა სიყვარულს ჰგავს, ის შეიძლება გარეგნულად არ ჩანს, მაგრამ მისი არსებობა ყოველთვის იგრძნობა.

  აღსანიშნავია, რომ მესიის მოსვლასთან ერთად ბიბლიაში სულთმოფენობაც არის ნაწინასწარმეტყველები. ჯერ კიდევ ძველ აღთქმაში წინასწარმეტყველებმა იოელმა და ესაიამ იწინასწარმეტყველეს უფლის სულის ღმერთის შვილებზე გადმოსვლა და მათი სულიწმინდის ენებით ამეტყველაბა.  

 იესო იყო პირველი, რომელზეც სულიწმიდა გადმოვიდა, მან იგი მტრედის სახით მიიღო, როდესაც  იორდანეში იოანე ნათლისმცემლის მიერ მოინათლა. იესო ღმერთი იყო, მაგრამ ბიბლია ნათლად ლაპარაკობს, რომ იგი სულიწმიდის გარეშე არ მოქმედებდა. ლუკას სახარების მეოთხე თავის მეთვრამეტე მუხლში იესო ამბობს: „ უფლის სულია ჩემზე, ვინაიდან მან მცხო გლახაკთა სახარებლად…“ იგი ასევე ამბობდა, რომ მისი დედამიწიდან წასვლის შემდეგ, ღმერთი  ადამიანებს სხვა ნუგეშისმცემელს მოუვლენდა, რათა ჭეშმარიტების სული მათთან ყოფილიყო.

 მოწაფეები ამაღლების შემდეგ სწორედ ამ ნუგეშისმცემლის მოსვლას ელოდნენ.  საქმეების  2: 1-5  ამ მოვლენას  დაწვრილებით გადმოგვცემს.

  „ორმოცდამეთე დღე რომ სრულდებოდა ყველანი ერთად იყვნენ იმავე ადგილას. და  იქმნა მოულოდნელი ხმაური ზეციდან, თითქოს ძლიერმა ქარმა დაბერაო და აავსო მთელი სახლი, სადაც ისინი ისხდნენ.  და ეჩვენა მათ გაყოფილი ენები, თითქოს ცეცხლისანი, და სათითაოდ მოეფინა ყოველ მათგანს. ყველანი აღივსნენ სულიწმიდით და იწყეს ლაპარაკი სხვადასხვა ენებზე, როგორც სული ამეტყველებდა მათ.“

სულიწმიდა გაბედულებით  ავსებს ადამიანებს.  მიუხედავად იმისა, რომ  დაბნეულმა და შეშინებულმა პეტრემ,  დიაცის წინაშე სამჯერ უარყო ქრისტე,  როგორც კი მასზე უფლის სული გადმოვიდა, ათასობით ადამიანის წინაშე გაბედულად და უშიშრად  ქადაგებდა მის შესახებ და მსჯავრი დასდო მათ, ვინც იესო ჯვარს აცვა.

სულიწმინდა ყველა იმ მორწმუნესთანაა, ვინც მას  ამის საშუალებას აძლევს. ის  არის ნუგეშისმცემელი. რაც უფრო მეტად გაიცნობ სულიწმინდას, მით უფრო გიჩნდება მასთან მოზიარეობის  სურვილი.

  ამიტომ თუ დღეს ჩვენ ვაღიარებთ, რომ სულთმოფენობა რეალურია, თუ გვჯერა, რომ უფლის სული გადმოიღვარა ადამიანებზე, მაშინ ეს იმას ნიშნავს, რომ უფალი სულიწმიდის სახით დედამიწაზეა და მისი სამკვიდრო ყველა იმ ადამიანის გულია, რომელიც მას გულწრფელად მოუხმობს.

გურანდა სურგულაძე 
მარიამ კახიაშვილი

 

 

სულიწმიდით ნათლობა გახლდათ ის დიდებული მოვლენა, რომელმაც სიცოცხლე და ძალა შთაბერა პირველი საუკუნის ეკლესიას და აგრეთვე გახდა მრავალი გამღვიძებისა და მოძრაობის დაწყების  საფუძველი.  ქრისტეს მიერ გაწეული ღვაწლი-გამოსყიდვა, აძლევს საშუალებას ქრისტიანს, რომ უფლის სულით აღვსების სისავსე განიცადოს, რომელსაც ის ღებულობს ზეციდან შობის შემდგომ. ყველაზე დიდებული დაპირება, რაც უფლისგან მიიღო ეკლესიამ არის საქმე მოციქულთა 1:8 „თქვენ აღივსებით სულიწმიდით.“ სულიწმიდით ნათლობა სახარების, ანუ კთილი უწყების ერთ-ერთი შემადგენელი ნაწილია და ის ეკლესიის ძალის საიდუმლოა.  სწორედ რომ სულიწმიდით აღვსებაა ჰაერივით საჭირო ქრისტიანულ საზოგადოებაში. სულიწმიდის ცხებულების გარეშე შეუძლებელია სახარების ქადაგება.

როდესაც ვსაუბრობთ ბიბლიურ ჭეშმარიტებებზე აუცილებელია ვისაუბროთ ბიბლიური ტერმინებით, რათა რაიმე ბიბლიური მოვლენის მნიშვნელობა არ დაკნინდეს ან არ შეიცვალოს. სულიწმიდით ნათლობა არ არის ღმერთის მადლის ახალი გამოვლინება ან მეორე და მესამე პუნქტი მისი მოქმედებისა. ბიბლია სულიწმიდით ნათლობას მადლის მრავალსახეობას არ მიაწერს, თუმცაღა, სამწუხაროდ, მსგავსი შეხედულება ზოგიერთ ქრისტიანულ საზოგადოებაში არსებობს. სულიწმიდით ნათლობა აგრეთვე არ გახლავთ, რაიმე ცალკე დალოცვა და მადლი ღვთისგან, ამგვარ მინიშნებას ვერც წერილში ვხედავთ. ეჭვგარეშეა, რომ ღმერთს მრავალი კურთხევა აქვს თავისი შვილებისთვის, მაგრამ არ გვაქვს იმის უფლება, რომ სულიწმიდით აღვსება ღმერთის მიერ ცალკეულ პირთათვის მოვლენილ კურთხევად მივიჩნიოდ. სულიწმიდით ნათლობა არც გასხივოსნებაა, ეს ტერმინი ბიბლიაში სულ სხვა მინიშნებით იხსენიება. სულიწმიდით ნათლობა არც წმიდანობის სიმბოლოა. „წმიდანი“ მშვენიერი ბიბლიური ტერმინია და ღვთის ყველა შვილი იწოდება წმიდად, რადგან ქრისტეს სისხლი გვწმედს ყველა ცოდვისგან. ამიტომ ვერ ვიტყვით, რომ სულიწმიდით ნათლობა მხოლოდ წმიდა ხალხისთვისაა, რადგან ბიბლია საუბრობს იმის შესახებ, თუ როგორ ივსებოდნენ სულიწმიდით ახალი მოქცეულები.

ბიბლიაში სულიწმიდის მორწმუნეებზე გადმოსვლას „სულიწმიდით ნათლობა“ ეწოდება.  მიაქციეთ ყურადღება რას ამბობს წერილი:“ის მოგნათლავსთ სულიწმიდით.“ (მარკ 1:8; მათე 3:11; საქმე 1:5)

ეჭვგარეშეა, რომ დროთა განმავლობაში ბიბლიური ტერმინები სხვა სახელწოდებებით იყვნენ ჩანაცვლებულნი, ამას ისტორიაც გვამცნობს, ამიტომ საყურადღებოა, რომ მრავალი ის ადამიანი, რომელმაც განიცადა სულიწმიდით ნათლობა, ხშირად ამ მოვლენას სხვა სახელწოდებას არქმევდა, რის გამოც ჭეშმარიტება თავისი არსით ბოლომდე ვერ გადმოიცემოდა მომავალ თაობებში.

სულიწმიდით ნათლობა არ არის ზეციდან შობა, ანუ ხელახლა შობა, თუმცა ის თან სდევს ხელმეორედ შობას. ქრისტიანული სწავლება ორივე მოვლენას უნდა უთმობდეს ყურადღებას. ქრისტიანული პრაქტიკიდან გამომდინარე ვიცით, რომ არის მრავალი ზეციდან შობილი და უფლის სიყვარულით აღვსილი ქრისტიანი, რომელთაც სამწუხაროდ ვერ განიცადეს უფლის სულით აღვსების მთელი სისავსეს. მომდევნო ფაქტები ამის გაგებაში დაგეხმარებათ.

მოციქულები მოექცნენ მესიისკენ იესოს დედამიწაზე ყოფნის დროს-ლუკა 10:20; იოანეს 1:35-50; იოანე 13:10-11; იოანე 15:3  მხოლოდ ორი წლის შემდგომ მათ ებრძანათ,რომ იერუსალიმში გაჩერებულიყვნენ, სადაც ისინი მოინათლნენ სულიწმიდით. ლუკა 24:49,საქმეები 1:13-14; 2:1-4.

სამარიელებმა მიიღეს გადარჩენა ფილიპეს მსახურების მეშვეობით-საქმეები 8:5-8,12. მაგრამ სულიწმიდით ნათლობა მათ მოგვიანებით განიცადეს, პეტრესა და იოანეს მსახურების დროს. საქმეები 8:14-17

საული ანუ იგივე პავლე მოექცა მესიისკენ დამასკოსკენ მიმავალ გზაზე, როდესაც უფალი გამოეცხადა- საქმეები 9:3-9. სულიწმიდით კი ანანიას მიერ მოინათლა, სამი დღის შემდგომ საქმეები 9: 17-19.

12 ადამიანი ეფესოში იყო მორწმუნე, მიუხედავათ მათი რწმენისა მოციქული პავლე ეკითხება მათ: “მიიღეთ სულიწმიდა?“ საქმეები 19:2. ეს მორწმუნენი მონათლულნი იყვნენ წყლით, მაგრამ სულიწმიდით მოინათლნენ მოციქულთა მიერ ხელდასხმის შემდეგ.

რაც შეეხება მთლიან ეკლესიას, ქრისტეს სხეულს ანუ ქრისტიანთა მთელს ერთობას, მას უფლისგან აქვს აღთქმული სულიწმიდით ნათლობა, ამიტომ ნებისმიერი მორწმუნისათვის სულიწმიდით აღვსება არათუ დასაშვებია, არამედ ბუნებრივიც. მოსაზრება, რომ სულიწმიდით ნათლობა მხოლოდ პირველ საუკუნეში მოხდა, მცდარია და ბიბლიასა და ქრისტიანულ პორაქტიკაში ეს თვალსაჩინოვდება.

სულიწმიდით ნათლობა ზეციდან შობის შემდეგ ხდება, მისი თანამდევია და ეს ხდება ზებუნებრივად, მორწმუნე ივსება უფლის სულით. სულიწმიდით ნათლობა ღმერთისგან აქვს აღთქმული მის მორწმუნეს და ეს არაა ადამიანთა მიერ მოგონილი აღთქმა. საქმეები 1:8

სულიწმიდით ნათლობა უსასყიდლო საჩუქარია უფლისგან ბოძებული, ამიტომ მადლიერებითა და თავმდაბლობით უნდა მივიღოთ იგი. საქმეები 2:38; 5:32.

საქმეები 1:4; 5:32;  ეფეს. 5:18; ღმერთს სულიწმიდით ნათლობის საკითხი მორწმუნეთა პირადი შეხედულებებისათვის როდი აქვს მიძღვნილი. ჩვენს წინაშე  მტკიცებულებაა და ყოველი მორწმუნე უნდა დაემორჩილოს. სულიწმიდის ნათლობაზე უარის თქმა ან მისი არმიღება ეს დაუმორჩილებლობაა უფლის მიმართ.

სულიწმიდით ნათლობის მთავარი დანიშნულებაა, ძალა მისცეს მორწმუნეს, რომ მან უფლის მსახურება შეძლოს.  შესაძლოა, რომ უფლის დაპირებებიდან უდიდესი ესაა: “თქვენ შეიმოსებით ძალით, როდესაც სულიწმიდა გადმოვა თქვენზე და იქნებით ჩემი მოწმენი მთელს იერუსალიმში, იუდეაში, სამარიაში და ქვეყნის კიდემდე. საქმე 1:8

თავად უფალიც სულიწმიდით იყო ცხებული, რათა თავისი მსახურება წარემართა.

 ლუკა 4:18; იაონე 7:37-39.
ეს ძალა სულიწმიდისგან უნდა ჰქონდეს ყოველ მორწმუნეს,რათა ემსახუროს ღმერთს. სულიწმიდა იმოქმედებს ჩვენი მეშვეობით მხოლოდ მაშინ,თუკი ჩვენ მთლიანად აღვსილნი ვიქნებით მისით.

გავიხსენოთ დიდებული დაპირება:

ეფეს 3:20

„ხოლო მას, ვისაც ჩვენში მოქმედი ძალით შეუძლია განუზომლად მეტის კეთება, ვიდრე ჩვენ ვითხოვთ ან ვფიქრობთ.“

რა დიდებული აღთქმაა!  „ჩვენში მოქმედი ძალით,“ მიუხედავად იმისა, რომ ღმერთი თავად ფლობს ძალას, მოწმუნესაც უნდა გააჩნდეს იგი უფლისგან ნაბოძები. იესომ უბოძა ძალა მოციქულებს ეშმაკთა განსადევნად და ავადმყოფთა განსაკურნებლად.  მათე 10:1.  ეს ძალა უფლისგან მოდიოდა, მაგრამ მან ის მოციქულებს მისცა. დღეს მის მორწმუნეებს მისგან იგივე ძალის მიღება შეუძლიათ სულიწმიდის მეშვეობით.  ძალა რომელიც ზეციდან გვებოძა, გვჭირდება, რათა დავიცვათ უფლის მცნებები და ვემსახუროთ მას იმ მოწოდებით, რომლითაც მოგვიწოდა. ეს არის საშუალება მივყვეთ უფლის გზას და დავემორჩილოთ მას. ეს არის საშუალება, რომ განვადიდოთ ჩვენი უფალი იესო ქრისტე, ვიქადაგოთ მასზე ძლევამოსილებითა და დარწმუნებით. მისი მეშვებით ვიმოქმედებთ უფლის მიერ ბოძებულ ნიჭებში, რომელნიც ეკლესიის ასაშენებლად გვებოძა. ამ ძალის მეშვეობით გადავიტანთ ყველა იმ გასაჭირსა და დევნას, რაც იესოს სახელის გამო დაგვატყდება თავს.  ეს არის საშუალება ვიცხოვროთ სიწმიდეში. ეს არის საშუალება გვიყვარდეს უფალი და მისი ერთგუნლი დავრჩეთ.

ზოგიერთი მორწმუნე მიიჩნევს, რომ სულიწმიდით აღვსება გათვლილი იყო, მხოლოდ მოციქულებზე, რამეთუ ისინი ყველაზე წმიდები იყვნენ. ამგვარი აზრი წინააღმდეგობაშია წმიდა წერილთან, რამეთუ პეტრე თავის ქადაგებაში მიმართავს რა მსმენელთ ამბობს: “მოინანიეთ, მოინათლეთ იესოს სახელით ცოდვათა მისატევებლად და მიიღებთ სულიწმიდის ნიჭს. რადგან თქვენ გეკუთვნით აღთქმა და ყველას, ვისაც მოუხმო უფალმა.“ საქმეები 2:38-39

რთული წარმოსადგნია, რომ მსგავს დაპირებას დროებითი ვადა აქვს. პეტრემ თავის თანამედროვეთ მიმართა, როდესაც თქვა: “თქვენ გეკუთვნით“, მაგრამ ასევე დასძინა: “თქვენს შვილებსაც.“ მან ეს შეგნებულად თქვა, რომ აღთქმა მათ შვილებსაც ეკუთვნოდა და ასევე შეგნებულად თქვა, რომ ყველა შორეულსაც ეკუთვნოდა ეს აღთქმა, ვისაც უფალი მოუწოდებდა. ღმერთი უცვლელია, დრო მას ვერ ცვლის, რამეთუ ის დროისაგან დამოუკიდებლად არსებობს, ამიტომ მისი დაპირებებიც უცვლელია. ხალხმა მიმართა პეტრეს შეკითხვით: “რა გავაკეთოთ?“ პეტრემ მიუგო:“მოინანიეთ და მოინათლეთ“. პირველი რაც აუცილებელია, არის მონანიება. სულიწმიდა არ აავსებს დანაგვიანებულ ტაძარს, იმ ტაძარს სადაც ცოდვა მეფობს. საქმეები 17:30

მონანიებას წინ უნდა უძღვოდეს რწმენა და თავისუფალი არჩევანი. ლუკა 11:3. „ზეციერი მამა მისცემს სულიწმიდას მას, ვინც სთხოვს.“  სულიწმიდის ნიჭი მოდის მამისგან და არავის შეუძლია უწოდოს ღმერთს მამა, გამოსყიდული ქრისტიანების გარდა.  გალატელთა 4:6.

ადამიანი, რომელიც განგებ არ ემორჩილება უფლის წესრიგსა და მის მცნებებს, ვერ იქნება სულიწმიდით აღვსილი. რწმენა და მორჩილება განუყოფელია. ჩვენ ვიცით,რომ კორნელიუსის სახლში მყოფმა, ირწმუნეს რა პეტრეს სიტყვები, სულიწმიდით აღივსნენ. საქმე 10:44-48.  სახარებაში ჩანს, რომ სულიწმიდით ნათლობა ზოგჯერ წყლით ნათლობას სდევს თან, ზოგჯერ კი მხოლოდ რწმენსა და მონანიებას, მაგრამ მორწმუნენი ინათლებოდნენ სულიწმიდით, ამის უარყოფა არ შეგვიძლია. იმისათვის,რომ სულიწმიდით მოინათლოს, ადამიანს წრფელად და ძლიერ უნდა სურდეს უფლის შეცნობა. უზენაესს არ სჭირდება ნაძალადევი მორჩილება. სულიწმიდა ყოველითვის მაშინ გარდამოდის ადამიანზე, როდესაც ადამიანი მადლიერია უფლის და განადიდებს მას. ქება და განდიდება ღმერთისა რწმენის გამოვლინებაა.

იოანე ამბობს იესოზე: “ის მოგნათლავთ თქვენ სულიწმიდითა და ცეცხლით“ ლუკა 3:16; მარკ 1:8. სულიწმიდით ნათლობის მეშვეობით მორწმუნე მეტად უახლოვდება გამჩენს და ეცნობა მას. თითოეულ ჩვენგანს მოგვიწევს ამ საკითხს ჩავუღრმავდეთ და მივიღოთ ის,რაც უფალმა განუმზადა თავის მორწმუნეებს,მისი ნებაა რომ სულით აღვივსოთ, ამ აღთქმისთვის გვერდის ავლა დაუმორჩილებლობაა. დედამიწაზე მილიონობით ქრისტიანია, რომელთაც განიცადეს სულიწმიდით ნათლობა და ეს ადამიანები ამოწმებენ, რომ ვერ წარ, მოიდგენდნენ თუკი ეს ასე იოლი იქნებოდა. აუცილებელია იმის გაგება,რომ ღმერთი ჩვენგან არ მოითხოვს საკუთარი „მეს“ უარყოფას. სულიწმიდის მეშვეობით ადამიანის გული ივსება უზენაესის სიყვარულით და ყოველივე ჭუჭყისგან და ცოდვისგან თავისუფლდება, რამეთუ სულიწმიდა გვაძლევს ძალას დავიცვათ უფლის მცნებები, რაც ადამიანური ძალით შეუძლებელი გახლდათ. ადამიანი არ კვდება როგორც პიროვნება, ის თავის მეს არ კარგავს, უბრალოდ მისი გული აღვსილია ღმერთის სიყვარულით. ადამიანებს ხშირად უჩნდებათ შეკითხვა:“რატომ უწევს ზოგიერთ მორწმუნეს დიდხანს ლოცვა და ლოდინი, რომ სულიწმიდით აღივსოს?“ ბიბლიაში არსად არაა აღწერილი, რომ მორწმუნენი ეძებდნენ ან დიდხანს უცდიდნენ სულიწმიდით ნათლობას. საქმე იმაშია, რომ პირველი საუკუნის ქრისტიანებმა იცოდნენ წერილი, იცნობდნენ უფალს და მათთვის უფლის სულის მიღება არ გახლდათ პრობლემა, მაგრამ დღეს სიტუაცია შეიცვალა. მორწმუნეები ბიბლიასთან ერთად ეფუძნებიან კიდევ უამრავ სწავლებებს, მათი შემეცნება უფლის სიტყვისა მოიკოჭლებს და ცილდებიან უზენაესს, ისინი რელიგიურ განცდებს უფრო ეძებენ, ვიდრე სულიწმიდით აღვსებას. მაგრამ უფალი უცვლელია. რწმენაში ორჭოფი და ეგოცენტრიკი ადამიანისთვის, უფლის სულით აღვსება ფაქტობრივად შეუძლებელია, რადგან უფლის სული რომ მკვირობდეს ჩვენში, უფალს უნდა ვეკუთვნოდეთ მთლიანად. უნდა ვიცოდეთ, რომ სულიწმიდა არ მკვიდორბს დაბინძურებულ ტაძარში (ადამიანში). ამიტომ ცოდვით აღვსილი ცხოვრება მორწმუნისათვის შეიძლება დიდ დაბრკოლებად იქცეს სულიწმიდით აღვსებასთან დაკავშირებით. პავლე მოციქულის წერილში შესანიშნავად არის ნაჩვენები,რომ უფლისათვის გამზადებული ჭურჭელი უნდა იყოს სუფთა, რათა უფალმა გამოიყენოს ისინი. 2ტიმ. 2:19-21. სანამ სულიწმიდით მოინათლება ქრისტიანი, მანამდე ის განწმედილი უნდა იყოს უფლის მიერ თავისი ცოდვებისგან, რაც გულითადი და რწფელი მონანიების შედეგია. თუკი ადამიანს არ სურს თავი მიუძღვნას უფლის მსახურებას, მაშ რატომ უნდა აღავსოს უფალმა ამგვარი პიროვნება თავისი წმიდა სულით?  ძალიან ხშირად სულიწმიდით ნათლობა ადამიანებს იმიტომ უნდათ, რომ სიხარული განიცადონ ან სხვებს არ ჩამორჩნენ სულიერ ზრდაში, მაგრამ ეს მოტივები ეგოისტურია. სულიწმიდით  ნათლობა სულიერი სტატუსის ასამაღლებლად როდი გვეძლევა, არამედ უფლის მცნებების დასაცავად და სახარების საქადაგებლად. წერილში ნაჩვენებია,რომ ზოგიერთი მორწმუნე სულიწმიდით მოციქულთა ხელდასხმის მეშვეობით ივსებოდა, ზოგიც კი ქადაგების მოსმენის დროს. ჩვენ არ გვაქვს უფლება რაიმე ფორმულა ავირჩიოთ და ვთქვათ, რომ მხოლოდ ასე მოქმედებს ღმერთი, რამეთუ მას მრავალი გზა აქვს და თავად ირჩევს რომლით იხელმძღვანელებს. როდესაც ზედათვალში მყოფნი (120 კაცი)  სულიწმიდით აღივსო, ისინი უცხო ენებზე ამეტყველდნენ. თუკი მოციქულ პეტრეს ქადაგების დროს წარმართებიც ამეტყველდნენ უცხო ენებზე, ეს იმას ნიშნავს, რომ წარმართებსაც ისევე მიუღიათ სულიწმიდით ნათლობა, როგორც ებრაელებს. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ უცხო ენებზე ამეტყველება სულიწმიდით ნათლობის დამახასიათებელი ნიშანია. პეტრე კი ამბობს, რომ ღმერთმა იგივე ნიჭი მისცა წარმართებს. საქმეები 11:17-18. თანამედროვე ქრისტიანი დარწმუნებული უნდა იყოს, რომ სულიწმიდით მოინათლა, თუკი ამეტყველდა უხო ენებზე. სახარებაში არის კიდევ აღწერილი სულიწმიდით ნათლობა. საქმეები 6. დაასხა პავლემ მათ ხელი და გადმოვიდა მათზე სულიწმიდა და ამეტყველდნენ უცხო ენებზე და გაწინასწარმეტყველდნენ.“ ეს მოხდა ქალაქ ეფესოში.

სულიწმიდის მეშვეობით ჩვენს გულებში ქრისტესადმი სიყვარული იზრდება, ის გვიძღვება ჭეშმარიტების შემეცნებაში და გვაახლოებს ღმერთთან. სულიწმიდა ცენტლარულ ადგილზე აყენებს ქრისტეს. სულიწმიდა გვეხმარება ჩავწვდეთ ჩვენი გამოსყიდვის სიდიადესა და ძალას. სულიწმიდა ჩვენი ნუგეშისმცემელია, რომელიც მკვიდრობს ჩვენში. სულიწმიდით ნათლობის განცდას ეწოდება ორმოცდაათობის განცდა, რამეთუ პირველ საუკუნეში სულიწმიდა მოციქულებზე ორმოცდაათობის დღესასწაულზე გადმოვიდა. შეუძლებელია საქმეთა წიგნის კითხვისას არ შევნიშნოთ ის ცვლილება, რომელიც მორწმუნეებში სულიწმიდით ნათლობის შემდგომ მოხდა. მათ დაიწყეს ქადაგება გადარჩენაზე, ისინი უფრო მგრძნობიარენი გახდნენ დაკარგულ სულთა მიმართ და დაიწყეს გადარჩენის გზაზე საუბარი. ასევე არის ჩვენთანაც, სულიწმიდით აღვსების შემდეგ უფრო მეტად გვსურს დავეხმაროთ დაღუპულთ, იმათ, ვინც არ იცნობენ იესოს.  მეტი ძალა მიეცა მათ მოწმობის სიტყვასა და მათ ლოცვას. (საქმეები 2:41; 4:31-33; 3:1; 4:23-31;  6:4; 10:9; რომ. 8:26; იუდა 20; ეფეს 6:18;1კორ 14:14-17) სულიწმიდის მეშვეობით უფრო მეტად გვიყვარდება უფლის სიტყვა-ბიბლია და მეტად ვიხედებით მის სიღრმეებში.  სულიწმიდით ავსება ეს მთელი ცხოვრების განმავლობაში გრძელდება. იგი ერჯერადი მოვლენა როდია. პავლე მოუწოდებდა ქრისტიანებს:“ნუ დათვრებით ღვინით, რომელშიც აღვირახსნილობაა, არამედ აღივსენით სულით.“ (ეფეს 5:18). ორიგინალ თარგმანში ეს წინადადება ასე ითარგმნება: “განაგრძეთ სულით აღვსება.“ სულიწმიდით აღვსება უნდა მიმდინარეობდეს მთელი ჩვენი ცხოვრების განმავლობაში.

თარგმანი: ია კარგარეთელი

 

    თავის წიგნში "პრობლემები ქრისტიანულ აპოლოგეტიკაში" ავტორი ასახელებს ქრისტიანი აპოლოგისტების ოთხ პოზიციას, რომლებშიც ცდილობდნენ ქრისტიანული რწმენის ჭეშმარიტების წარმოჩენას. მათი ძირითადი განმასხვავებელი ნიშნები რწმენასა და გონებას ეხება. :

რამდენიმე შესაძლო გადაწყვეტილებები

 მხოლოდ გონება:  ქრისტიანული რაციონალიზმი
 მხოლოდ რწმენა:     ქრისტიანული აგნოსტიციზმი
გონება და შემდეგ რწმენა:  ლოგიკური ქრისტიანობა
რწმენა და შემდეგ გონება:  ავტონომიური ქრისტიანობა

    შეხედულება 1. ქრისტიანული რაციონალიზმი . ეს არის შეხედულება იმის შესახებ, რომ მხოლოდ გონებას შეუძლია გამოარკვიოს ქრისტიანული პოზიციის ვარგისიანობა.  ამ შეხედულების ერთ-ერთი ყველაზე კარგად ცნობილი პროპონენტი არის რაიმონდ ლული, რომელიც აგრეთვე ცნობილია რამონ ლულის სახელით (ჩვ.ჭ-ის 1232-1315). ის იყო მისიონერი, რომელიც მუსულმანურ ქვეყანაში მოღვაწეობდა და რომელიც ქვებით ჩაქოლვით მოკლეს.
    ამ შეხედულებაში ორი მთავარი პრობლემა იყო: (1) მისი გადამეტებული მნიშვნელობის მინიჭება ადამიანური ინტელექტის როლზე, ის გულისხმობს, რომ ადამიანი ფილოსოფოსი უნდა ყოფილიყო, რათა ქრისტიანი გამხდარიყო. (2) ასეთი შეხედულება არაადეკვატურ ანგარიშს უწევს რწმენის როლსა და სულიწმიდის მხილებას, რომლის შესახებაც ახალი აღთქმა გვასწავლის. შეხედულება
    2 . ქრისტიანული აგნოსტიციზმი . ეს შეხედულება მთლიანად უნდობლობას უცხადებს გონებას სულიერ განზომილებაში. რწმენა და გონება სხვადასხვა განზომილებას ეკუთვნის: გონება ბუნებრივი სამყაროსთვისაა, რწმენა კი სულიერი სამყაროსთვის. ამ მოსაზრებას წარმოადგენს ცნობილი ფრანგი ფილოსოფოსი ბლეზ პასკალი (1623-62). აგრეთვე, მრავალი თანამედროვე ეგზისტენციალისტი მოაზროვნე, როგორიცაა კარლ ბარტი (1886-1968) და რუდოლფ ბულტმანი (1884-1976) იგივეზე მიგვანიშნებენ. ამ შეხედულების სერიოზული პრობლემა ისაა, რომ რწმენას რაციონალური არსის გარეშე გაურკვევლობამდე და ეჭვებამდე მივყავართ.
    შეხედულება 3. ლოგიკური ქრისტიანობა . ეს შეხედულება ამტკიცებს, რომ ვინაიდან გონება საწყისი წერტილია და იგი გრძელი გზის გავლით ჭეშმარიტებამდე მიდის, უკანასკნელი ნაბიჯების გადადგმა რწმენით ხდება. ამის ცნობილი მაგალითი შუა საუკუნეების დიდი რომაელი კათოლიკე ფილოსოფოსთეოლოგი თომას აქინესია (1225-74). ეს შეხედულება 1 და 2 შეხედულების შუალედურია. აქ გონებას მატყუარად კი არ მიიჩნევენ, არამედ შეზღუდულად. ამ შეხედულებისთვის ნიშანდობლივი იმის რწმენაა, რომ განუახლებელ ადამიანურ გონებას შესწევს იმის უნარი, რომ თავად მოიფიქროს ღმერთისკენ მისასვლელი გზა.
    არსებობს რამდენიმე ძლიერი არგუმენტი ლოგიკური ქრისტიანობის სასარგებლოდ. მასში შედის ნდობა ქრისტიანული სისტემის რაციონალობისადმი და იმის გაცნობიერება, რომ ქრისტიანობაში არსებობს გარკვეული საიდუმლოებები, რომლებიც არ არის ბუნებრივი გაგების ობიექტი. თუმცა, ამ შეხედულებაში გარკვეული სისუსტეებიც არსებობს. ის გონებას აღამაღლებს, როგორც გამოცხადების განზომილებას. ზოგიერთმა, რომლებიც ამ შეხედულებას მისდევდნენ, ნახეს, რომ საერთოდ არ სჭირდებოდათ ბიბლია, ვინაიდან ღმერთის შეცნობა მხოლოდ ბუნებრივი გამოცხადების მეშვეობით არის შესაძლებელი. რაციონალიზმის მსგავსად, ეს შეხედულება ვერ ახერხებს  რწმენის სათანადო ადგილზე დაყენებას.
    შეხედულება 4. ავტონომიური ქრისტიანობა . ეს შეხედულება ამტკიცებს, რომ რწმენა თავისთავად ყალიბდება, და უკვე ჩამოყალიბებული, შეიძლება შესაბამისობაში მოვიდეს გონებასთან. ეს ჩანს, როგორც ყველაზე მისაღები ევანგელური პოზიცია.  ისტორიულად, ავგუსტინემ ასეთი შეხედულება მეოთხე საუკუნეში წამოაყენა. პასკალის მსგავსად მასაც სწამდა, რომ ქრისტიანობის ჭეშმარიტება მხოლოდ რწმენის გულში ყალიბდება. მაგრამ ავგუსტინეს შეხედულება არ ეთანხმება პასკალის შემდგომ მოსაზრებას, რომელიც ამბობდა, რომ რწმენის განცდის შემდეგ შესაძლებელი იყო ქრისტიანობის ჭეშმარიტების დადასტურება. 

    ავგუსტინეს სწამდა, რომ ორივე , გონება და რწმენა დიდ როლს ასრულებენ მას შემდეგ, როცა ადამიანი ქრისტესთან მოვა. ის ეთანხმებოდა ლულისა და აქინესის იდეას იმაზე, რომ ქრისტიანობაში არის რაციონალური შინაარსი, მაგრამ ის ეწინააღმდეგებოდა რწმენისა და გონების თანმიმდევრობას. ნაცვლად იმისა, რომ გონება რწმენის წინამორბედად დაენახა, ავგუსტინე რწმენას ხედავდა საწყის წერტილად, რომელსაც შემდეგ გონება მოსდევდა. იგივე პოზიციაზე დგას ა. ვ. ტოზენი, რომელიც ამტკიცებს:
    “რასაც ღმერთი აცხადებს, მორწმუნე გული აღიარებს, და მას აღარ სჭირდება შემდგომი დამტკიცება. მართლაც, მტკიცებულების ძებნა ეჭვის აღიარებას ნიშნავს, ხოლო მტკიცებულების ქონა რწმენის ზებუნებრიობაზე მიუთითებს. . . ეს იყო აბრაამის დამოკიდებულება, რომელიც ყველაფრის მიუხედავად ძლიერად დარჩა რწმენაში და ღმერთს დიდება მიაგო. ეს იყო ანსელმის, “მეორე ავგუსტინეს” დამოკიდებულება, რომელიც ქრისტიანული ეპოქის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი მოაზროვნე იყო და რომელიც მიიჩნევდა, რომ რწმენა წინ უნდა უსწრებდეს გაგების ყოველგვარ მცდელობას. გაცხადებული ჭეშმარიტების ასახვას ბუნებრივად მოსდევს რწმენის გამოვლინება, მაგრამ პირველად რწმენა მსმენელ ყურში მოდის, და არა [მოაზროვნე] გონებაში. მორწმუნე ადამიანი არ აცნობიერებს სიტყვას და რწმენაში გააზრების პროცესით არ მოდის, არც ფილოსოფიასა და მეცნიერებაში ეძიებს თავისი რწმენის დადასტურებას. . . ეს ხომ არ ნიშნავს იმას, რომ მეცნიერება უღირსად არის ჩათვლილი რელიგიის სფეროში?  არავითარ შემთხვევაში. მეცნიერს გააჩნია არსებითად მნიშვნელოვანი დავალება, რომელიც უნდა შეასრულოს მისთვის განკუთვნილი სფეროს ფარგლებში. მისი ამოცანა ისაა, რომ მოგვცეს ტექსტის სიზუსტის გარანტია, მოგვაწოდოს რაც შეიძლება ზუსტი სიტყვა, რომელიც დიდად არ იქნება განსხვავებული ორიგინალისგან. ის შეიძლება წმინდა წერილების ვარიანტების ერთმანეთთან შედარებას აკეთებდეს, სანამ არ აღმოაჩენს ტექსტის ჭეშმარიტ მნიშვნელობას. მაგრამ სწორედ აქ მთავრდება მისი ძალაუფლება. მან არასდროს არ უნდა განსაჯოს ის, თუ რა წერია . მან არ უნდა გაბედოს ის, რომ სიტყვის მნიშვნელობა თავისი გონების მიღმა გამოიტანოს. მან არ უნდა გაბედოს, რომ დაგმოს ან სიტყვა ჩათვალოს აზრის მქონედ, ან უაზროდ, მეცნიერულად ან არამეცნიერულად. მას შემდეგ, როცა მნიშვნელობა გამოირკვევა, ეს მნიშვნელობა განსჯის მას; თავად ის კი ვერასოდეს ვერ განსჯის სიტყვა.

 

    იოანე მცირედ როდი ინტერესდება ახალ სიცოცხლეში შესვლის გზით, რაც შესაძლებელი გახდა ღვთის ნამოქმედარით ქრისტეში. მას ანალოგიურად აინტერესებს, რა ხდება, როცა ქრისტიანული ცხოვრებას ვიწყებთ. სიცოცხლე იოანეს წიგნების მნიშვნელოვან კატეგორიას წარმოადგენს. თავად სიტყვა ოცდათექვსმეტჯერ გვხვდება მეოთხე სახარებაში, ცამეტჯერ – წერილებში და ჩვიდმეტჯერ – გამოცხადებაში. სხვა წერილებში “სიცოცხლის“ გამოყენების ყველაზე დიდი მაჩვენებელი თოთხმეტია რომაელთა წერილიდან, მას მოსდევს მათეს სახარება შვიდი გამოყენებით.
    იოანე ასევე ჩვიდმეტჯერ იყენებს ზმნა “ცხოვრებას“. ნათელია, რომ იოანე ჩვეულებრივზე მეტად არის დაინტერესებული სიცოცხლის ქრისტიანული კონცეფციით. იგი თავის სახარებაში ჩვიდმეტჯერ ახსენებს “საუკუნო სიცოცხლეს“, თუმცა ჩანს, რომ მკვეთრ განცხადებას არ აკეთებს “სიცოცხლესა“ და “საუკუნო სიცოცხლეს“ შორის; ზედსართავი სახელით გადმოცემული სრული მნიშვნელობა იმდენად განსხვავებულად წარმოაჩენს ქრისტიანულ ცხოვრებას, რომ მასზე ლაპარაკისას იოანეს ყოველთვის საუკუნო სიცოცხლე აქვს მხედველობაში თუნდაც ზედსართავს საერთოდ არ იყენებდეს.
    რასაკვირველია, მას ბევრი რამ აქვს სათქმელი ქრისტიანულ ცხოვრებაზე, როცა იგი არ იყენებს სპეციფიურ სიტყვა “სიცოცხლეს“. და მაინც, უპრიანი იქნება ჩვენი მსჯელობა ამ ტერმინით დავიწყოთ.

საუკუნო სიცოცხლე

    მრავალი ითქვა სიცოცხლეზე ძველ აღთქმაში, მაგრამ მეტწილად მხედველობაშია აწმყო, სადაც ადამიანმა ღვთის კურთხევებით უნდა ისიამოვნოს. სიცოცხლე დაკავშირებულია დღეგრძელობასთან (ფს. 90: 16), ღვთის თანდასწრების სიყვარულთან (ფს. 15: 11). ეს უკანასკნელი შეიძლება ამქვეყნიურ ცხოვრებაზე უფრო მეტად მივიჩნიოთ, რადგან ავტორი ღვთის მარჯვნივ  უკუნისამდე ნეტარებაზე ლაპარაკობს. ბოროტი ადამიანების საზღაური ამ ქვეყანაზე ცხოვრებას უკავშირდება (ფს. 16: 14). განაცხადში იგულისხმება, რომ სააქაო სიცოცხლის მიღმა უფრო მეტი არსებობს. დადგენილ ჟამს მკვდრები აღსდგებიან (ეს. 26: 19 , მათ შორის ზოგიერთი “ საუკუნო სიცოცხლისთვის “ (დან. 12: 2). ამ საკითხს დიდი ყურადღება არ ეთმობა ძველ აღთქმაში, მაგრამ იგი მაინც არსებობს იქ და ახალი აღთქმის საფუძვლის შექმნაში მონაწილეობს.
    იდეა, რომ ღვთის ხალხი მასთან იქნებოდა უსასრულო სიცოცხლეში, იუდეველებს შორის აღთქმათა შორის პერიოდში განვითარდა. ადამიანებმა ამქვეყნიური ცხოვრების საპირისპირო სიცოცხლეზე დაიწყეს ფიქრი და “საუკუნო სიცოცხლეც“ სწორედ იმ მომავალ ეპოქას ახასიათებს. მისი განცდა მხოლოდ აღდგომის შემდეგ შეიძლება.
    სინოპტიკური სახარებების ტერმინოლოგია თითქმის იგივეა იმ განსხვავებით, რომ ამ კონცეფციას ასე  ხშირად არ ეხებიან. “რა უნდა გავაკეთო, რომ საუკუნო სიცოცხლე დავიმკვიდრო?“ (ლუკ. 10:25) – ამ შეკითხვით გამოსცადა იესო ერთმა რჯულის მცოდნემ. იგივე გაიმეორა მდიდარმა ახალგაზრდა მმართველმა. მათ მხედველობაში ჰქონდათ სიცოცხლე, რომელსაც ღმერთთან ერთად გაატარებდნენ მომავალ საუკუნეში. ამრიგად, როცა იესო მისთვის გარკვეული მსხვერპლის გამღებ ადამიანებს საუკუნო სიცოცხლის დამკვიდრებას ჰპირდება, სწორედ ამ მომავალ ცხოვრებას გულისხმობს და არა ამჟამინდელს (მათ. 19:29). იოანეც იგივე იდეას მოიაზრებს, თუმცა საუკუნო სიცოცხლის ტერმინოლოგიის გამოყენებაში უფრო მეტს დებს. სიტყვა, რომელსაც “საუკუნოდ“ (აიონიōს) ვთარგმნით, პირდაპირი მნიშვნელობით “ეპოქის კუთვნილებას" [aiōn]-ს ნიშნავს. თეორიულად, საუკუნო შეიძლება ნიშნავდეს შესაქმემდე პერიოდს ან ამჟამინდელ საუკუნეს, თუმცა პრაქტიკულად, სიტყვა ყოველთვის მომავალი ეპოქის აღსანიშნავად გამოიყენება. იგი შეიძლება “ მარადიულს “ ნიშნავდეს, რამდენადაც ეს საუკუნე ყველაფრის კულმინაციას წარმოადგენს და არ სრულდება; სიტყვა ამ მნიშვნელობით გამოიყენება (მაგ: მათ. 18:8; მარკ. 3:29; ლუკ. 16:9). სრულიად დასაშვებია, რომ იოანე ზოგჯერ ამას გულისხმობდა, როცა ზედსართავსაც იყენებდა, თუმცა ზოგადად მას მხედველობაში ჰქონდა “მომავალი ჟამის შესაფერი ცხოვრება“.
    იგი ლაპარაკობს იმ სიცოცხლის ამჟამად არსებობაზე, რომელსაც სხვები სამომავლოდ ელოდებოდნენ. მორწმუნე აქვე და ახლა განიცდის მის არსებობას. მათ არ სჭირდებათ სიკვდილის ბარიერის გადალახვა სიცოცხლის ყველაზე მნიშვნელოვანი არსის შესაცნობად.
    იოანეს ქვეყნიერების დასასრულის მნიშვნელობა არ გამორჩენია. იგი გადმოგვცემს მომავლის ესქატოლოგიას და გვაწვდის იესოს ნათქვამს ადამიანებზე, რომლებიც სამარხებში ღვთის ძის ხმას გაიგონებენ და გამოვლენ, ზოგნი – “ სიცოცხლის აღდგომისთვის“, ზოგნი კი – “განკითხვის აღდგომისთვის. “ ( 5: 28, 29 ). იგი ასევე ახსენებს მათ, ვისაც იესო “ უკანასკნელ დღეს აღადგენს “ ( 6: 39, 40, 44, 54 ).
    და მაინც, იოანეს უდიდესი იდეა გახლავთ საუკუნო სიცოცხლის აწმყოში დაუფლება ქრისტეს მიმდევართა მიერ. ვინც იესოს სიტყვას ისმენს და მისი წარმომგზავნელის სწამს, “მას აქვს საუკუნო სიცოცხლე და განკითხვაზე არ მიდის, არამედ უკვე სიკვდილიდან სიცოცხლეში გადავიდა“ (5: 24). მნიშვნელოვანია ახლანდელი დრო (“აქვს“), მას აქვს ახლა. იგივე ითქმის მოქმედების სისრულეზე (“გადავიდა“), იგი სიკვდილიდან პირდაპირ სიცოცხლეში გადავიდა, საუკუნო სიცოცხლეში, თუმცა ეს საკითხი არ განიხილება მხოლოდ მოყვანილ ეპიზოდში.
     იოანე მთელი სახარების მანძილზე უშვებს, რომ ქრისტეს მორწმუნენი ძველი ცხოვრებით აღარ იცხოვრებენ. სულიწმიდას მათში ახალი ცხოვრება მოაქვს. მათი შინაგანი კაცი “ ამ სოფლის არ არის “ ისევე როგორც ქრისტესი (17: 16).
    ეს თემა მთავარია იოანესთვის. იესო მოვიდა, რომ “სიცოცხლე ჰქონდეთ და უხვად ჰქონდეთ“ (10:10). სიცოცხლე ინკარნაციის მიზანია და არა მეორეხარისხოვანი ინტერესის საგანი. ძე კაცისა უნდა “ამაღლდეს, რათა არც ერთი მისი მორწმუნე არ დაიღუპოს, არამედ ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე“ (3: 14, 15); “ღმერთმა იქამდე შეიყვარა სოფელი, რომ მისცა თავისი ერთადერთი ძე, რათა ყოველი მისი მორწმუნე არ დაიღუპოს, არამედ ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე“ (3: 16). იგივეს ვხედავთ ამ სახარების დაწერის მიზანში, რათა ადამიანებს ერწმუნათ და ქრისტეს სახელით სიცოცხლე ჰქონოდათ (20: 31). იოანე მკითხველებს ეჭვის საბაბს არ უტოვებს საუკუნო სიცოცხლის ცენტრალურ ადგილთან დაკავშირებით.
    იოანე ამ ცხოვრებას არაერთხელ უკავშირებს ქრისტეს. პროლოგში იგი გვეუბნება, რომ სიცოცხლე “მასშია“ და ასევე “სიცოცხლე იყო ადამიანთა ნათელი“ (1: 4). პირველი გამოთქმა სიცოცხლეს მას  ძალზე მჭიდროდ უკავშირებს და მომდევნო გამოთქმისთვის გვამზადებს, რომ იგია სიცოცხლე (11: 25, 14: 6). სიცოცხლე, რასაკვირველია საბოლოოდ ერთ ღმერთსა და მამას უკავშირდება, მაგრამ როგორც მამას “აქვს სიცოცხლე თავისში“ ასევე  “ძესაც მისცა, რომ ჰქონდეს სიცოცხლე თავისში“ (5: 26). ძესაც იგივე სიცოცხლე აქვს, როგორიც მამას. თუ ადამიანებს სურთ ჰქონდეთ სიცოცხლე (5: 40), ისინი ქრისტესთან უნდა მოვიდნენ. ისინი იესოს უნდა ერწმუნონ ( 3: 16, 36; 6: 40 ); მათ უნდა ჭამონ მისი ხორცი და შესვან მისი სისხლი (6: 53, 54). ასეთი ეპიზოდები მიგვანიშნებს, რომ სიცოცხლისკენ მიმავალი გზა ერთადერთია; სიცოცხლე უეჭველად მას უკავშირდება.
    იგივე აზრი ხაზგასმულია “სიცოცხლის პურის“ ირგვლივ გამართულ მსჯელობაში. იესო თავს პურთან აიგივებს (6: 33, 35, 41, 48, 51) და სიცოცხლესა და ადამიანებისათვის გადაცემული ცხოვრების წესისადმი მის განსაკუთრებულ დამოკიდებულებას ამტკიცებს. ხალხმა შრომა არ უნდა გასწიოს საზრდოსათვის, რომელიც წარმავალია. მათ უნდა ეძებონ ის, რასაც ძე კაცისა იძლევა, საკვები, რომელიც საუკუნოდ რჩება (6: 27). ეს ყველაფერი რომ იესოს სიკვდილს უკავშირდება, მისი ხორცის ჭამისა და მისი სისხლის დალევის მითითებებიდანაც ცხადი ხდება (6: 53, 54, 56, 57, 58).       სიტყვები ხშირად წმიდა ზიარებაზე მინიშნებად აღიქმება, მაგრამ ამ თვალთაზრისს გარკვეული სიძნელეებიც ახლავს. ერთ-ერთია ენობრივი სირთულე. იესო მარტივად ამბობს, რომ მისი ხორცის ჭამისა და მისი სისხლის სმის გარეშე სიცოცხლე არ ექნებათ (6: 53). შეუძლებელია ამ სიტყვების ნებისმიერი ლიტურგიული წესისადმი მორგება. განცალკევებული ხორცი და სისხლი სიკვდილზე მიუთითებს. იესო დანამდვილებით ამბობს, რომ სიცოცხლისკენ მიმავალი გზა მისი სიკვდილის მეშვეობით გამოჩნდა. ეს არ გახლავთ მცირედი გადარჩენა, რადგან ქრისტეს მოწვდილი პური მისი ხორცია, რომელსაც “ სოფლის სიცოცხლისთვის გასცემს “ (6: 51).
    დავინახეთ, რომ სიცოცხლის გზა, რომელსაც იესო გვაძლევს, რწმენით მიიღება. იგი ასევე უკავშირდება კაცის ძის “ხილვას“ (6: 40) ან მის სიტყვებს (6: 63, 68). ეს მისი ნიჭია (10: 28; 17: 2). სიცოცხლე მამა ღმერთის ნაბოძებიც არის, რადგან მისცა თავისი ძე, რათა ყოველ მის მორწმუნეს ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე (3: 16). შეიძლება ასეც ითქვას, რომ მამა ღმერთის მორწმუნეს (“მისი წარმომგზავნელი“) აქვს საუკუნო სიცოცხლე და განკითხვაზე არ მიდის (5: 24). თუ “ცოცხალი წყლის მდინარეებს“ სულიწმიდაზე მითითებად მივიჩნევთ (7: 38, 39), მაშინ სიცოცხლე მასაც უკავშირდება. იესოს მოცემული წყალი მასშია და მის მხსნელში “ გადაიქცევა წყლის წყაროდ, რომელიც საუკუნო სიცოცხლედ იდინებს“ (4: 14, იესოს მოცემული წყალი “ცოცხალი წყალია“ [მ. 10]). ასევე უნდა აღვნიშნოთ იუდეველთა დარწმუნება, რომ მათ საუკუნო სიცოცხლე აქვთ წმ. წერილში. ამ თვალსაზრისს იესო სრულად არ უარყოფს, რადგან ამბობს, “ისინი კი ჩემზე მოწმობენ“ (5: 39). აქ მთავარია, რომ იუდეველები სიცოცხლეს ბიბლიის შესწავლას უკავშირებდნენ,513 თუმცა წერილისადმი მათი გაქვავებული მოკრძალება ხელს უშლიდათ მისი ჭეშმარიტი მნიშვნელობის გაგებაში. სწორად რომ წაეკითხათ, იესოსთან მოვიდოდნენ და საუკუნო სიცოცხლეს დაიმკვიდრებდნენ.
    ამრიგად, იოანეს უამრავი ხერხი გააჩნია იმ ჭეშმარიტების გადმოსაცემად, რომ საუკუნო სიცოცხლე ღვთის უსასყიდლო საჩუქარია და ქრისტეს ნამოქმედარს უკავშირდება. შეიძლება ითქვას, რომ მამა, ძე ან სულიწმიდა ზემოხსენებული სიცოცხლის წყაროა და წმ. წერილიც ახლოა ამასთან. როგორც არ უნდა იყოს, დედააზრი იგივე რჩება; საუკუნო სიცოცხლე ღვთის საჩუქარია და იგი ჩვენამდე ქრისტეს გამომსყიდველი საქმიანობის შედეგად მოდის.
    ზედსართავი “საუკუნო“ მას მომავალ ცხოვრებასთან აკავშირებს, რაც სხვაგვარი ხერხებითაც გადმოიცემა. ასე მაგალითად, ვკითხულობთ “სიცოცხლის აღდგომაზე“, რომლისთვისაც ზოგიერთები უკანასკნელ დღეს გამოვლენ (5: 29). ეს, სავარაუდოდ, მართას მიმართ იესოს ნათქვამშიც იგულისხმება: “ მე ვარ აღდგომა და სიცოცხლე, ვინც მე მიწამებს, კიდეც რომ მოკვდეს, იცოცხლებს. ყველა, ვინც ცოცხალია და ჩემი მორწმუნეა, არ მოკვდება უკუნისამდე “ (11: 25, 26). სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, სიცოცხლეს მყარი ესტაქოლოგიური ასპექტი გააჩნია.
    იესო არ ლაპარაკობდა სიცოცხლეზე, რომელსაც მნიშვნელობა მხოლოდ აქ და ამ ჟამს აქვს. იგი სხვაგვარად ასე გვეუბნება, “ვისაც თავისი სული უყვარს, კარგავს მას. ხოლო ვისაც თავისი სული სძულს ამ სოფელში, საუკუნო სიცოცხლისთვის შეინახავს მას“ (12: 25). ამ ქვეყნიერებაზე კონცენტრირება მომავალი ქვეყნიერების დაკარგვას მოასწავებს მთელი მისი სისრულით აქ და სიკვდილის შემდეგ.
    ზოგჯერ იოანე სიცოცხლისათვის მნიშვნელოვანი ჭეშმარიტების გამოკვეთას მის საპირისპირო სიკვდილზე ლაპარაკით ცდილობს. იგი სიტყვა “სიკვდილს “ რვაჯერ იყენებს – ცოტათი მეტად, ვიდრე სხვა სახარებებში. ეს მკითხველთა დასარწმუნებლად სჭირდება, რომ მორწმუნე “სიკვდილიდან სიცოცხლეში გადავიდა“ (5: 24). თუ ვინმე იესოს სიტყვებს დაიცავს, “არ იხილავს სიკვდილს … არ იგემებს სიკვდილს“ (8: 51, 52). არსებობს სხვა გამონათქვამებიც, რომლებიც იესოს სიკვდილზე ლაპარაკობს ( 12: 33; 18: 32 ) და ნათელს ხდის, რომ მისი ამგვარი სიკვდილი ( ჯვარზე ) მნიშვნელოვანი იყო. იოანე არ განმარტავს, რატომ იყო ეს არსებითი, მაგრამ ჩანს, ჯვარზე სიკვდილის მიზეზი წყევლის საკუთარ თავზე აღება გახლდათ (2რჯ. 21: 23; შეად. 3: 13).514 სწორედ ჯვარცმის მეშვეობით იტვირთა იესომ ცოდვილთა თავს დატეხილი ცოდვა და ამით მოიტანა სიცოცხლე მისი მორწმუნეებისთვის.

ვნება

    თითოეული მახარებელი ვნების თხრობის მკითხველებისთვის მიწოდების საკუთარ ხერხს იყენებს. იოანე ამ ვრცელ ეპიზოდს ჯვარცმის წინა დღეს ზემოთვალში მომხდარით იწყებს. მოწაფეებმა არ იცოდნენ ახლო მომავალი რას უქადდათ, მაგრამ იესომ ყველაფერი უწყოდა და იოანეც იმ საღამოს ამბავს ამის სრული გაცნობიერებით აღწერს.515 მისი სახარების თორმეტი თავი იესოს საჯარო მსახურებას ეძღვნება, ხოლო ცხრა – ვნებისა და აღდგომის ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებს. მართლაც, შესაძლებელია ამ სურათების გადანაცვლება როგორც მაგალითად, გარდნერ-სმითი აკეთებს: მისი აზრით ლაზარეს აღდგინება ვნების თხრობის დასაწყისია. იგი უფრო შორს მიდის და ამბობს, “გარკვეული გაგებით მთელი სახარება ვნებაზე მოგვითხრობს, რადგან მეოთხე მახარებელს ეს დიდი დასასრული ყოველთვის მხედველობაში აქვს". 
    ჯვარცმა ნახსენები არ არის იოანეს პროლოგში, მაგრამ სახარების განვითარების კვალდაკვალ იგი ნათლად იკვეთება ადამიანთა მიერ იესოსა და საუკუნო სიცოცხლის უარყოფაზე საუბრისას, რის მოტანასაც იესო მორწმუნეთათვის აპირებდა. იესოს მსახურების დასაწყისში იოანე ნათლისმცემელი მას “ღვთის კრავს“ უწოდებს (1: 29, 36). ეს გამოთქმა ამ ეპიზოდამდე არავის უხსენებია და მთლად ნათელი არ არის. მას ხშირად საპასექო მსხვერპლზე მინიშნებად მიიჩნევენ, თუმცა ამ მოსაზრების საწინააღმდეგო არგუმენტია ფაქტი, რომ შეიძლებოდა საპასექო მსხვერპლი კრავი არ ყოფილიყო (ზოგჯერ ეს  თხა გახლდათ); გარდა ამისა, იმ დროისთვის მსხვერპლს უბრალოდ “პასექს“ უწოდებდნენ (ტო პასცჰა, როგორც 1 კორ. 5: 7-შია). სხვა ვერსიების მიხედვით “ღვთის კრავი“ შესაძლოა დასაკლავად წაყვანილ ცხვარს (ეს. 53: 7), უფლის მსახურს (ეს. 53), უწყინარი კრავს (იერ. 11: 19 , აპოკალიპსის გამარჯვებული კრავს, აბრაამისა და ისაკისთვის ღვთის გამორჩეული კრავს (დაბ. 22), დანაშაულის გამოსასყიდს (ლევ. 14: 12 დან), განტევების ვაცს და სხვა ამგვარს აღნიშნავდეს. ვარიანტების სიმცირე არ იგრძნობა, მაგრამ არც ერთი მათგანი არ იძლევა ამომწურავ პასუხს კითხვაზე – რას გულისხმობდა იოანე. როგორც არ უნდა იყოს, იგი ამბობს, რომ ღვთის კრავმა “აიღო სოფლის ცოდვა“ (1: 29), ხოლო ასეთი მხოლოდ სამსხვერპლო კრავი შეიძლება იყოს. ფაქტობრივად შეუძლებელია ამ მუხლზე გარკვეული სიზუსტით ლაპარაკი, მაგრამ მასში ვხედავთ ერთერთ მსხვერპლთაგანზე მითითებას (ზემოთ ჩამოთვლილთაგან), რაც სავარაუდო გასაღებს გვაძლევს. გამოთქმა მოიაზრებს ყველაფერს, რასაც მსხვერპლი უნდა ნიშნავდეს და რის მიღწევა არ შეეძლო მას. იგი გვარწმუნებს, რომ ყველა იმ მსხვერპლთა ბუნდოვანი ჩრდილები ქრისტეში მთლიანად აღსრულდა. მან მართლაც მოგვაშორა ცოდვა მისი სიკვდილის მეშვეობით.
    იოანე მოგვითხრობს გალილეის კანაში ქორწილის ამბავს, სადაც იესომ დედისგან შეიტყო, რომ მასპინძლებს ღვინო აღარ ჰქონდათ. მან სხვა დანარჩენთა შორის თქვა: “ჩემი ჟამი ჯერ არ დამდგარა“ (2: 4). კონტექსტის თანახმად შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ხსენებული ნათქვამი უბრალოდ ამას ნიშნავს: “ჯერ ჩემი ამოქმედების დრო არ დამდგარა.“ თუმცა მოგვიანებით ვხედავთ, რომ იგი პირველია იესოს მიერ ნახსენები “ჟამების“ ან “დროების“ სიიდან, რაც ჯერ არ დამდგარა (7:6, 8, 30;8: 20). შემდეგში, როცა მისი ჯვარცმა ძალზე ახლოს იყო, იგი ამბობს: “მოვიდა ჟამი“ (12: 3, 27; 13:1; 16:32; 17:1 ). იოანე დიდ ყურადღებას არ უთმობს ამ ნათქვამს, მაგრამ შედეგები ნამდვილად შთამბეჭდავია. იოანე საკმაოდ მოკრძალებულად მიგვანიშნებს, რომ ყველაფერი წინასწარ განსაზღვრული კულმინაციისკენ მიდის. იესო გარკვეული მიზნით მოვიდა, რომელიც ჯვარზე გამოჩნდება.
    არსებობს ტაძრის განწმედის კარგად ცნობილი პრობლემა. ნუთუ ეს ორჯერ მოხდა? იქნებ იოანემ მსახურების დასასრულს მომხდარი დასაწყისში აღგვიწერა? იქნებ სინოპტისტებმა ეს ფაქტი დასაწყისიდან ბოლოში გადაიტანეს? აუცილებელი არ არის ამ კითხვებით თავის შეწყენა, მაგრამ უნდა აღვნიშნოთ, რომ იოანემ ტაძრის გაწმენდა ადრევე აღწერა და ჯვარცმისა და აღდგომის წინასწარმეტყველებას დაუკავშირა. იუდეველებმა იესო შემდეგი კითხვით გამოიწვიეს: “ რა ნიშანს გვიჩვენებ, ამას რომ აკეთებ? “ იესომ ასე მიუგო: “დაანგრიეთ ეს ტაძარი და სამ დღეში აღვადგენ მას“ (2: 18, 19). მათ სიტყვებში ის ტაძარი იგულისხმეს, სადაც თაყვანის საცემად დადიოდნენ, მაგრამ იოანე განმარტავს, რომ იესო მისი სხეულის  ტაძარზე ლაპარაკობდა (მ. 21). ეს დისკუსია იოანესთვის დამახასიათებელია. სინოპტისტები ტაძრის განწმედას ეხებიან, მაგრამ იესოს ზემოხსენებული სიტყვების მსგავსიც არაფერი მოჰყავთ. იუდეველთა მიმართ იესოს პასუხის მნიშვნელობა მწვავე კამათის საგანია. ზოგიერთები მასში ხედავენ მინიშნებას ეკლესიაზე (“ქრისტეს სხეული“), სხვები კი – მსხვერპლშეწირვის  გაუქმებას ან ფიზიკური ტაძრის დანგრევას." 
    ასეთი შეხედულებები ეფუძნება ორი ვარაუდიდან ერთ-ერთს, რომ იოანემ ამ ნათქვამის დამახინჯებული ვარიანტი შემოგვინახა ან სწორად ვერ გაიგო იგი. ჩვენი ახლანდელი მიზნის გათვალისწინებით მნიშვნელოვანია, რომ იოანემ ეს სიტყვები, უბრალოდ, იესოს სიკვდილსა და აღდგომაზე მითითებად მიიჩნია, რაც სახარების დასაწყისშივე აღნიშნა. კვლავაც ცხადი ხდება, რომ ჯვარცმას თავიდანვე თვალსაჩინო ადგილი უჭირავს. ასევე გვხვდება მითითებები იესოს “ამაღლებაზე“ (3:14; 8:28; 12:32, 34). აქ შეიძლება ეჭვი გაჩნდეს, რომ იოანე მასში “ჯვარზე ამაღლებას“ გულისხმობდა.
   ეპიზოდის დასასრულს მას საკუთარი განმარტება მოჰყავს: “ამას იმის მისანიშნებლად ლაპარაკობდა, თუ როგორი სიკვდილით აპირებდა სიკვდილს“ (12:33), თუმცა მოყვანილი ზმნა, როგორც წესი, ამ დატვირთვით არ გამოიყენება. ამას ვხედავთ, მაგალითად, საქმე 2:33-ში იესოს ზეცად ამაღლებასთან დაკავშირებით (იგი ასევე გამოყენებულია ფილ 2:9-ში, სადაც რთული სტრუქტურის ფორმით გვაქვს მითითება ამაღლებაზე ). იგივე სიტყვას, რომელსაც პირველი ეკლესია იესოს ამაღლების აღსანიშნავად იყენებდა, იოანე მისი ჯვარცმის აღსაწერად ხმარობს.
    აქედან გამომდინარე, უნდა მივიღოთ იოანეს კონცეფცია დიდებაზე. იგი პროლოგშივე გვეუბნება: “ვიხილეთ მისი დიდება, როგორც დიდება მამისაგან მხოლოდშობილისა“ (1: 14). რა იხილეს მათ? მათ იხილეს უბრალო კაცი ნაზარეთიდან, რომელიც სხვა უბრალო ადამიანებთან ერთად დააბიჯებდა რომის იმპერიის მივარდნილ კუთხეში. დაინახეს, როგორ ასწავლიდა ჩვეულებრივ ადამიანებს, იქმოდა სასწაულებს, ცხოვრობდა სწორად და გაბედულებით აღსავსე და მოკვდა ჯვარზე. ზოგიერთები თვლიან, რომ იოანეს მხედველობაში ჰქონდა ფერიცვალებისას გამოვლენილი დიდება, მაგრამ ამით უგულებელვყოფთ ამგვარი ჩანაწერის არარსებობის ფაქტს. ასევე უგულებელყოფილი იქნება იოანესეული საფუძვლიანი აღქმა დიდებაზე. იოანესთვის დიდებაა, როცა უმაღლესი და პატივსაცემი ადგილის დაკავების ღირსი პიროვნება თავმდაბალი მსახურის მდგომარეობას არჩევს. მეტწილად, დიდება ჯვარცმისას გამოჩნდა, რადგან სრულიად უდანაშაულო პიროვნება სხვების გამო იტანჯა. ამრიგად, როცა იოანე ამბობს, რომ იესო “ განდიდდა, “ იგი ხშირად ჯვარცმას გულისხმობს (7: 39; 12: 16, 23; 13: 31; შეად. 21: 19). დიდების იოანესეულ გაგებას რომ ჩავწვდეთ, იესოს მთელს ცხოვრებაზე გადაფენილი ჯვრის აჩრდილი უნდა დავინახოთ.
    ზოგიერთი “მე ვარ“ ტიპის გამოთქმა ჯვარზე მიგვითითებს. იგივე ითქმის სიცოცხლის პურის გამოთქმებზე (6: 35, 48 და სხვა). თავდაპირველად მასში ვერ ვხედავთ საჭირო კავშირს სიკვდილთან, მაგრამ იგი ჩნდება, როცა იესო განაგრძობს ხალხთან ლაპარაკს მისი ხორცის ჭამასა და სისხლის შესმაზე (6: 51, 53 დან). სიცოცხლე მისი სიკვდილის საშუალებით  მოდის. იგივეს  თქმა შეიძლება კეთილ მწყემსთან დაკავშირებით (10:11, 14). მისი ქმედების არსი იმაშია, რომ “მწყემსი კეთილი თავისი სულს გასწირავს ცხვართათვის.“ შესაძლოა იგივე დავინახოთ ნათქვამში “მე ვარ აღდგომა და სიცოცხლე“ (11:25), თუმცა ზოგიერთები მოჰყვებიან მტკიცებას, რომ ეს სიტყვები მორწმუნეთა აღდგომასა და სიცოცხლეს ეხება. ერთადერთი რისი უარყოფაც არ შეგვიძლია მთელს სახარებაში, ეს გახლავთ, იესოს სიკვდილი, რომელსაც მორწმუნისთვის სიცოცხლე მოაქვს.
    იოანე ნათელს ხდის, რომ იესოს სიკვდილით მოტანილი გადარჩენის მასშტაბები საყოველთაო ხასიათის მატარებელია. იესოა “ქვეყნიერების მხსნელი“ (4: 42; გამოთქმას კვლავ ვპოულობთ 1 იოან. 4: 14ში. იგი სხვაგან არსად გვხვდება მთელს ახალ აღთქმაში). სიტყვებში არ იგულისხმება, რომ ქვეყნიერებაზე მცხოვრები ყოველი ადამიანი გადარჩება, მაგრამ არც იმას ნიშნავს, რომ ქრისტეს მოტანილი ხსნა შეზღუდულია. გადარჩენა ხელმისაწვდომია ყველგან და ყველასთვის, რასისა და ეროვნების მიუხედავად. ნიშანდობლივია, რომ იგივე სიტყვები ითქვა ახალმოქცეული სამარიელების მიერ. მათ იუდეის ფარგლებს გარეთ სახარების გავრცელების პირველნაყოფი წარმოქმნეს. მათი განაცხადი განყენებული როდია. ღმერთმა გამოგზავნა მისი ძე, რომ ქვეყნიერება გადარჩენილიყო მის მიერ (3: 17). იესომ თავისი ხორცი გასცა “ სოფლის სიცოცხლისთვის “ (6: 51). იგი ისრაელის ფარის იქეთაც ხედავს სხვა ფარების ცხვარს (10: 15, 16). კაიაფას ცინიკურ განცხადებას, რომ მთელი ერის დაღუპვას ერთი კაცის სიკვდილი სჯობდა (11: 50), იოანემ მისეული განმარტებით უპასუხა: იესო მოკვდებოდა არა მხოლოდ ერისთვის, არამედ “იმისთვისაც, რომ ღვთის გაფანტული შვილები შეეკრიბა ერთად“ (მ. 52 ). იესომ მისი “ამაღლების“ მიზანში “ყველა ადამიანის“ თავისკენ მიზიდვის საშუალება დაინახა (12: 32). იესოს ლოცვაში “ ყველა ხორციელის “ ხსენება ზემოთვალში შეკრებისას (17: 2) მთელს კაცობრიობაზე ზრუნვის კიდევ ერთ გამოვლინებად უნდა მივიჩნიოთ.
    ვრცელი მინიშნებებია იესოსადმი მტრულ განწყობაზე, მაგალითად მე-7 და მე-8 თავებში. აქ ჩანს, რომ იოანე თავის აღწერაში ყურადღებას აპყრობს იმ წინააღმდეგობას, რასაც იესო მთელი მსახურების განმავლობაში აწყდებოდა. იგი სახარების ამ ნაწილს იწყებს მკითხველთათვის ინფორმაციის მიწოდებით, რომ იუდეველები იესოს მოკვლას ცდილობდნენ (7: 1), თემა მეორდება (7: 19, 20, 25; 8: 37, 40; შეად. 5: 18); იყო მისი დაპატიმრების (7: 30, 32, 44, შეად. ასევე 11: 57) და ჩაქოლვის  8: 59; შეად. 10: 31) მცდელობებიც. არც ერთი ამ განზრახვთაგანი არ განხორციელდა წარმატებით. იოანე ამტკიცებს, რომ ხსენებულ ფაქტებს ჯერ კიდევ “ მისი ჟამის “ დადგომამდე ჰქონდა ადგილი და იგი საკმაოდ “დაცული“ იყო. თუმცა აშკარაა, რომ ქვეყნიერება ღვთის ძის გამოჩენას კეთილგანწყობით არ შეხვედრია და მტრული ატმოსფერო დახვედრა. ეს გახლავთ იესოს სიკვდილის გარდაუვალობის გამოკვეთის იოანესეული ხერხის ნაწილი.
    ზემოთ ვახსენე, რომ იოანეს განმარტებით, კაიაფას ზოგიერთ სიტყვას საყოველთაო ხასიათი ჰქონდა. მართებული იქნება მათი დაწვრილებით გამოკვლევა. მღვდელმთავართა ფრთა და ფარისევლები შეთანხმდნენ, რომ ლაზარეს აღდგინება მათთვის საფრთხეს წარმოადგენდა. ისინი ფიქრობდნენ, რომ ყველა ირწმუნებდა იესოს, თუ იგი “ნიშნების“ მოხდენას გააგრძელებდა. ეს რომაელებს აქამდე მათთვის მინიჭებული თავისუფლების წასართმევად განაწყობდა. თუმცა ამ საქმეში ჯერჯერობით მხოლოდ ბუზღუნით შემოიფარგლებოდნენ. კაიაფამ უხეშად უთხრა მათ, რომ უგუნურები იყვნენ (“თქვენ არაფერი არ გაგეგებათ“ – თქვა მან ორმაგი უარყოფით, რაც სავსებით მისაღებია ბერძნული ენისთვის) და განაგრძო, “ვერ მოგიფიქრებიათ, რომ გვიჯობს ერთი ადამიანი მოკვდეს ხალხისთვის, ვიდრე მთელი ერი დაიღუპოს“ (11: 49, 50). ეს წმინდა წყლის პოლიტიკურად მომგებიანი გადაწყვეტილება გახლდათ: მნიშვნელობა არ ჰქონდა ადამიანი დამნაშავე იყო თუ არა. “მოდით მოვკლათ, რომ დანარჩენები არ დავიღუპოთ “ – ასეთი იყო მათი ჩანაფიქრი. თუმცა იოანემ იმიტომ ჩაიწერა მათი სიტყვები, რომ ნათქვამში გაცილებით ღრმა აზრი დაინახა. კაიაფა მღვდელმთავრის რანგში წინასწარმეტყველებდა. ღმერთმა გამოათქმევინა ჭეშმარიტი სიტყვები, თუმცა არა თავად კაიაფას გაგებით არამედ განსხვავებული აზრით. იესო “ხალხისთვის“ უნდა მომკვდარიყო. იოანე ამტკიცებს, რომ იესო მხოლოდ ისრაელიანებისთვის კი არა, “ღვთის გაფანტული შვილების შესაკრებადაც“ გასწირავდა თავს. კაიაფას სიტყვები შენაცვლებაზე მიუთითებს. იესო ხალხისთვის (ჰყპერ) უნდა მომკვდარიყო; იგი მათ ადგილას უნდა დამდგარიყო, რომ ადამიანებს ხსნა მიეღოთ. ეს გახლავთ მნიშვნელოვანი მითითება გამოსყიდვის იოანესეულ გაგებაზე.
    მე-12 თავში იოანე დეტალურად აღწერს იესოს საჯარო მსახურებას და რამდენიმე მნიშვნელოვან განცხადებას აკეთებს ვნების თხრობის განსავითარებლად. რამდენიმე ბერძენს იესოს ნახვა სურდა, რისთვისაც ფილიპეს მიმართეს. ამ უკანასკნელმა და ანდრიამ ისინი იესოსთან მიიყვანეს. იოანე მეტად აღარ ახსენებს ბერძნებს, მაგრამ აშკარაა, რომ იესომ მათი მოსვლა მნიშვნელოვნად ჩათვალა, რადგან მაშინვე თქვა: “მოვიდა ჟამი“ (12: 23). ბერძნების გამოჩენამ იესოს ფიქრები მისი სიკვდილისკენ მიმართა, რითაც ცოდვილებს ღმერთთან მიიყვანდა. იგი სიკვდილს დამარცხებად კი არა ტრიუმფად აღიქვამს, რადგან “განდიდებას“ ახსენებს. იესო კვლავ აგრძელებს, რომ მიწაში ჩავარდნილი ხორბლის მარცვალი მარტო დარჩება, თუ არ მოკვდა. როცა “მოკვდება“ (ე. ი. შეწყვეტს მარცვლის სახით არსებობას), ნაყოფს გამოიღებს. თავისი ამქვეყნიური სიცოცხლის მოყვარული ადამიანი დაკარგავს მას, ხოლო ის, ვინც ამ ქვეყნიერებაზე სიცოცხლეს დათმობს, შეინარჩუნებს საუკუნო სიცოცხლეს (12: 24, 25). იესო ლოცვასაც შესაძლებლად თვლის, “ მამა, მიხსენი ამ ჟამისგან “ (გეთსემანიის იოანესეული აღწერა?) და მაშინვე უარყოფს და ნაცვლად ამისა, მამა ღმერთის განდიდებას ივედრება ( 12: 27, 28 ). ამას მივყავართ იესოს “ ამაღლების “ ეპიზოდამდე.
    ეს ყველაფერი მარტივად გვაჩვენებს, რომ ჯვარცმით მოტანილი გადარჩენის აზრი სწორედ ამ სახარებიდან მომდინარეობს. იოანე სრულიად არ ფიქრობს, რომ მისმა მოძღვარმა მოულოდნელად პოპულარობა დაკარგა და ყოველგვარი მოლოდინის საპირისპიროდ რომაელებს სასიკვდილოდ გადაეცა საკუთარი ერის მიერ. იგი ჯვარს იესომდე დიდი ხნით ადრე ხედავს. იესო სხვების გამო თავის გასაწირად მოვიდა.
    თავისებურია თავად ვნების იოანესეული აღწერა. მას ბევრი რამ აქვს სინოპტისტებთან საერთო, თუმცა მონათხრობს იოანეს გამორჩეული ხელი ატყვია. იგი ხაზს უსვამს ფაქტს, რომ ღვთის ნება აღსრულდა, მაგალითად, იესოს მდგომარეობის ბატონ-პატრონად წარმოაჩენს. როცა მის დასაპატიმრებლად მოვიდნენ, იესომ (“იცოდა ყველაფერი, რაც მოელოდა“ [18:4] ) არც კი სცადა დამალვა ან გაქცევა, არამედ ჯარისკაცებს შეეგება. იესომ მათ კითხვა დაუსვა: “ვის ეძებთ?“ და აიძულა ორჯერ ეთქვათ, რომ “იესო ნაზარეველს“ ეძებდნენ (18: 5, 7). ეს მოწაფეთა თავისუფლებას ნიშნავდა. ნიშანდობლივია მისი ზრუნვა მოწაფეებზე ამ ძნელბედობის ჟამს. იგივე ითქმის მის დიდებულებაზე, როცა იგი მტრებს მრავლისმეტყველი “მე ვარ“ ფრაზით შეხვდა, რაც ღმერთისთვის დამახასიათებელი ლაპარაკის მანერა გახლდათ. წარმოთქმულ სიტყვებს შედეგად მათი უკან დახევა და მიწაზე დამხობა მოჰყვა (18: 6). იესო სულაც არ გახლავთ უმწეო და ძლიერი მტრების მიერ სასიკვდილოდ დევნილი ადამიანი. იგი თავისი “ჟამისკენ“ მიაბიჯებს და ერთგულად ასრულებს ღვთის ნებას. ჩვენ მის “დაკავებაზე“ ვლაპარაკობთ, იოანეს სახარების მიხედვით ამას ზუსტად ვერ იტყვი. ჯარისკაცებს იესო არ “დაუკავებიათ“. იგი თავად გადაეცა მათ.
    იოანეს გამოტოვებული აქვს გეთსემანიის აგონია. ივარაუდება, რომ მას ამ ეტაპისთვის იესოს მიერ სიტუაციის ფლობის მკვეთრად ხაზგასმა სურდა და აგონიის სცენის აღწერა ამ საქმეს, სულ მცირე, ხელს შეუშლიდა. მან მამისადმი ვედრებაში უკვე დაგვანახა ამის ეკვივალენტი 12: 27 მუხლით დაწყებულ მონაკვეთში, რაც ხორბლის მარცვლის მიწაში ჩავარდნასა და სიკვდილზე მსჯელობას მოჰყვა. იოანემ საკმაოდ ახსნა იესოს მარტოობა მთელი სახარების განმავლობაში და შესაძლოა, აღარ სურდა იგივე მომენტის ერთი შემთხვევის აღწერით ხაზგასმა. რა მიზეზიც არ უნდა ჰქონოდა, იოანემ აგონია არ აღწერა და ამით კიდევ ერთი კუთხით დავინახეთ, რომ იოანე ფაქტებს თავისებურად უდგება.
    იოანე ისეთ დეტალებს გვაწვდის, რომელთაც სხვა აღწერებში ვერ შეხვდებით. მხოლოდ იგი გვეუბნება, რომ იესო ჯერ ანასთან წარადგინეს და გოლგოთისკენ წაყვანა რომ დაუპირეს, თავად მოიკიდა ჯვარი. იოანეს უნდა ვუმადლოდეთ ინფორმაციას, რომ ჯვარზე წარწერა სამ ენაზე გაკეთდა და იუდეველებმა მისი შინაარსი გააპროტესტეს. მას ასევე მოყვანილი აქვს იესოს სამი ფრაზა ჯვრიდან, რომელთაც სხვაგან ვერ შეხვდებით. ეს გახლავთ მიმართვა მარიამისადმი – “ქალო, აჰა, შენი ძე!“ და საყვარელი მოწაფისადმი – “აჰა, დედაშენი“ (19: 26, 27); ასევე გვაქვს მისი ბოლო ტრიუმფალური სიტყვები: “აღსრულდა“ (19: 30). მარტო იოანე გვეუბნება იესოს ფერდის განგმირვისა და მის დამარხვაში ნიკოდემოსის როლის შესახებ. იოანეს თხრობის ყველაზე მნიშვნელოვანი წვლილია პილატეს წინაშე გამართული სასამართლოს ამბავი. ოთხივე სახარებიდან ნათელია, რომ იესოს გასამართლება ორ ეტაპად განხორციელდა: პროცესი ებრაული ხელისუფლებისა და შემდეგ პილატეს წინაშე. იოანე ბევრს არაფერს გვეუბნება კაიაფასთან მომხდარზე, მაგრამ საკმაო დროს უთმობს იესოს პილატესთან წარდგომის ამბავს.
    იოანე უდიდესი დრამატულობით გვიხატავს ქრისტესა და პილატეს დაპირისპირებას, რომლებიც ღვთისა და კეისრის წარმომადგენლები არიან. ყველა ჩვენმა პერსონაჟმა უკანა პლანზე გადაინცვლა – ანა, კაიაფა, ჯარისკაცები, იმპულსური პეტრე და მისი თანამგზავრები და იერუსალიმის მცხოვრებნი – ჩვენ კი მეფობაზე მოსაუბრე იესოსა და პილატესთან დავრჩით (18: 33, 38). იერუსალიმელები უკანა პლანზე გადავიდნენ და აქ, ალბათ, გარკვეული მინიშნებაც გვაქვს, რომ სახელმწიფოებზე გავლენას უჩინარი ძალები ახდენენ. თუმცა მთავარი საკითხი, რის გადმოცემაც იოანეს სურს, შემდეგია: საბოლოოდ ან ქრისტე მართავს ან კეისარი. ქრისტე მეფეა, მაგრამ არა ისე, როგორც კეისარს ესმის, იგი მეფეა იქ, რაზეც ჭეშმარიტებას ამოწმებს (18: 37). თუმცა პილატემ ვერც კი გაიგო ჭეშმარიტების რაობა (მ. 38).
    სწორედ ჭეშმარიტებაა მნიშვნელოვანი და არა ძალაუფლება. პილატემ სამჯერ გამოაცხადა იესოს უდანაშაულობა (18: 38; 19: 4, 6), მაგრამ იუდეველებმა “კეისრის მეგობრობის“ საკითხი წამოჭრეს (19: 12). ეს არცთუ უმნიშვნელო დაწოლა იქნებოდა პილატეზე გადაწყვეტილების მიღებისას. ამით მათ ძალა გამოავლინეს. და პილატეც დანებდა. მან იესოს სიკვდილით დასჯა ბრძანა. მან ძალაუფლებით ისარგებლა. ძალაუფლება ხრწნის.
    და მაინც, ღვთის ჭეშმარიტება დაუძლეველია. აღდგომა გამოკვეთს იოანეს მთავარ სათქმელს, რომ რეალური და უმაღლესი ძალაუფლება ღვთის ხელთაა და არა ამქვეყნიური ძალაუფლების ბინძური მომმარაგებლების ხელში. იუდამ თავისი წილი საქმე შეასრულა, ისევე როგორც ანამ, კაიაფამ და მათმა თანამზრახველებმა, რომლებმაც დღესასწაულში მონაწილეობის მისაღებად გაუწმიდურება თავიდან აიცილეს. ბრბოსაც შეეძლო იესოს გათავისუფლება მოეთხოვა, მაგრამ ამის ნაცვლად მღვდელმთავართა ჭკუაზე დადიოდა და ბარაბას დახსნა არჩია. რაც შეეხება იესოს, ხალხმა მის მიმართ მხოლოდ “ჯვარს აცვი!“ გაიმეტა. ჯარისკაცები საკმაოზე მეტად გაართეს მათივე რიგებიდან გამოსულმა კომედიანტებმა, ვინც უმწეო პატიმრის დასაცინად ახალახალ ხერხებს იგონებდნენ.
    იქვე იყო პილატე, რომელსაც სურდა სწორად მოქცეულიყო, მაგრამ მხოლოდ მაშინ, როცა ეს ქცევა უხერხულ მდგომარეობაში არ ჩააგდებდა. სახეზეა ადამიანთა საოცარი თავყრილობა, რომლებიც ზოგადად ბოროტები არ იყვნენ, მაგრამ შეეძლოთ ეთქვათ, “ჩვენ არ გვყავს მეფე გარდა კეისრისა“ (19: 15). მათი აღიარება უფრო გულწრფელი და ღრმა იყო, ვიდრე თავად აცნობიერებდნენ. იოანე ცხადად მიგვითითებს მთავარზე: დასასრულს სხვა მეფე არ ჩანს ქრისტეს ან კეისრის გარდა და ამქვეყნიური ადამიანების ცდომილების მიუხედავად, საბოლოოდ, ქრისტეა უზენაესი.

რწმენა

    იოანე ნათელს ხდის, რომ სიცოცხლე სიკვდილის საშუალებით მოდის, ადამიანებისთვის საუკუნო სიცოცხლე ღვთის ძის სიკვდილს მოაქვს. როგორ იღებენ ადამიანები ამ ღვთიურ ნიჭს? იოანეს პასუხი ასეთია: “რწმენით".
    იოანე ზმნა “რწმენას“  (pisteuein) ოთხმოცდათვრამეტჯერ იყენებს. ეს დიდი მაჩვენებელია ოცდაერთთავიანი წიგნისთვის. იგი არასოდეს ხმარობს “რწმენის“ შესატყვის არსებით სახელს. ეს ფაქტი დამაკმაყოფილებლად ვერავის ახსნა. ალბათ, მთავარი აქ ზმნის დინამიურობაა, რომელიც არსებითი სახელისას აღემატება. ჩვენთვის მოსახერხებელია სიტყვა “რწმენის“ გამოყენება, რადგან მას მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს საგანთა ქრისტიანულ აღთქმაში, თუმცა იოანეს ტერმინოლოგია მხედველობაში უნდა მივიღოთ.
    იოანე ამ ზმნას ოთხჯერ იყენებს. იგი ყველაზე ხშირად წინდებულ “ში“-თან (ეის) ერთად შექმნილ კონსტრუქციას ხმარობს; ამრიგად, ფრაზა, ჩვეულებრივ ითარგმნება როგორც “ერწმუნა“ და შეიძლება ნიშნავდეს “ქრისტეში“ მოსვლას, თუკი პავლეს ფრაზას გამოვიყენებთ.519 ბულტმანი პირველი ეკლესიის მისიონერული ქადაგების მითითებას ხედავს, სადაც მორწმუნე “წარმართული (ან იუდეური რწმენიდან ქრისტიანობისკენ მოექცეოდა. “ იოანესეული გაგებით რწმენაში გულწრფელი მიძღვნა უნდა დავინახოთ. ამ დროს მორწმუნე ქრისტეს თანაზიარი ხდება და ქრისტეში რჩება. იოანე საკმაოდ ბევრს ლაპარაკობს ქრისტეში “დარჩენაზე“ (15: 4) და სწორედ ამ მდგომარეობაში წარმოგვიდგება რწმენა. იოანე რწმენასა და დარჩენას პირდაპირ არ აკავშირებს, თუმცა ზოგჯერ თითქმის ასე იქცევა (12: 46).
    “რწმენის “ კონსტრუქცია ზოგჯერ ღვთისადმი რწმენის აღსანიშნავად გამოიყენება. (14: 1; ასევე 12: 44), თუმცა უმეტეს შემთხვევაში იგი იესოს რწმენაზე მიუთითებს. ზოგჯერ იოანეს აქვს გამოთქმა “მისი სახელის რწმენა“, სადაც სახელი პიროვნებას აღნიშნავს (2: 23). ასევე გვაქვს გაგზავნები ძის (3: 36), კაცის ძის (9: 35), იესოს (12: 11), “მისი“ (მაგ. 3: 16), “ჩემს“ (მაგ. 6: 35) და ნათლის (12: 36) რწმენაზე. უბრალოდ, კონსტრუქცია იესოსადმი მინდობის მნიშვნელობის გამოკვეთის ხერხია და ამის გაკეთება ნებისმიერი კუთხით შეიძლება.
    ხშირად უთქვამთ, რომ რწმენა პიროვნების ნდობას ნიშნავს და არა გარკვეული მოსაზრებების ინტელექტუალურ გაზიარებას. რასაკვირველია, ამაში არის ჭეშმარიტება და ქრისტეს რწმენაზე ხშირი მითითებები ამას ნამდვილად გამოკვეთს. თუმცა რწმენაში ინტელექტუალური შინაარსიც დევს და იოანეს ნათქვამს ვერ ჩავწვდებით, თუ ამას არ დავინახავთ. ამრიგად, პეტრემ ილაპარაკა რწმენაზე, რომ იესო “ღვთის წმიდაა“ (6: 69). ეს მოსაზრება ჭეშმარიტებასთან ერთად  აღებული, რომ იესოს “საუკუნო სიცოცხლის სიტყვები“ ჰქონდა, წარმოუდგენელს ხდიდა იესოს მოწაფეობისათვის თავის დანებებას. მართამ აღიარა თავისი მრწამსი, რომ იესო იყო ქრისტე (11: 27). იოანეს მთელი წიგნი იმისთვის დაიწერა, რომ ადამიანებს იესო ერწმუნათ (20: 31). იესომ რამდენჯერმე გამოიყენა ხსენებული კონსტრუქცია. ადამიანებმა უნდა ირწმუნონ, “რომ მე ვარ“ (8: 24; 13: 19), სადაც ღვთაებრივობაზე მინიშნება არ გამორჩეთ.521 იესოს ურთიერთობა მამა ღმერთთან სხვა გამოყენებებსაც მოიცავს. “მერწმუნეთ, რომ მე მამაში ვარ და მამა ჩემშია“ – თქვა იესომ (14: 11 ). მოწაფეებს ებრძანათ ღვთისაგან გამოსულის რწმენა (16: 27; შეად. 16: 30). რწმენა, რომ მამა ღმერთმა იესო წარმოგზავნა, რამდენჯერმეა მოხსენებული (11: 42; 17: 8, 21). რწმენა იოანეს თვალსაზრისით იესოზე, როგორც კარგ მოძღვარზე და კეთილშობილ ადამიანზე მინდობას ბევრად აღემატება. მასში შედის მის პიროვნებასთან დაკავშირებული ზოგიერთი ჭეშმარიტების მიღება. ვერ შევძლებთ მის რწმენას, თუ მას არ დავინახავთ ისეთს, როგორიც არის.
    მიცემითთან დაკავშირებული კონსტრუქცია ჭეშმარიტებად მიჩნევას, ვინმესთვის რწმუნებულობის მინიჭებას ნიშნავს. იოანე ამას ღმერთთან მიმართებაში იყენებს (5: 24); მნიშვნელოვანია მისი ნათქვამის რწმენა. ნიშანდობლივია, რომ ამას ქრისტეზეც ამბობს (მაგ. 4: 21; 8: 45, 46). ეს შეიძლება ქრისტეს სიტყვებსაც ეხებოდეს (4: 50), სიტყვებს (5: 47) ან მის საქმეებს (10: 38); ეს ყველაფერი ერთ პიროვნებას უკავშირდება. და რასაკვირველია, ადამიანებისგან წმ. წერილის რწმენას ელოდებიან (2: 22), რაც შესაძლოა ავტორის სახელსაც ატარებდეს, მაგალითად მოსეს (5: 46, 47) ან ესაიას (12: 38).
    რწმენა იოანესთვის მეტისმეტად მნიშვნელოვანია; იგი ისე ხშირად იყენებს ხსენებულ ზმნას, რომ აბსოლუტურ მნიშვნელობას ანიჭებს და უბრალოდ “რწმენას“ ახსენებს; ყოველთვის აუცილებელი როდია თქვას, ვის უნდა ერწმუნონ (მაგ. 1: 50; 4: 41). ზემოხსენებული კონსტრუქციის იოანესეული გამოყენების ოცდაათი მაგალითი ნათელს ხდის, რომ რწმენას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
    და მაინც, არ უნდა ვიფიქროთ,  რომ თითოეული ამ კონსტრუქციათაგანი მეტისმეტად განსხვავებულია და ერთის გამოყენება სხვების გამოყენებას გამორიცხავს. თუ რწმენას იოანესნაირად გავიგებთ, ნათელი გახდება, რომ მისი გამოხატვის ფორმას დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. გამოყენებულია ყველაფერი, რასაც რწმენა გულისხმობს. თუ ქრისტეს ნამდვილად ვენდობით, რა თქმა უნდა, მის ნათქვამს ჭეშმარიტებად მივიჩნევთ. ასევე მივიღებთ გარკვეულ ჭეშმარიტებებს მისი პიროვნების ირგვლივ, მის ურთიერთობას მამა ღმერთთან, გვწამს მამის და წმ. წერილის გამოცხადების და ეს ყველაფერი იმდენად ფუნდამენტურია, რომ შეიძლება მარტივად ვთქვათ: “ჩვენ გვწამს“. ამას ვხედავთ მონაკვეთებში, სადაც გამოყენებულია ერთზე მეტი კონსტრუქცია. ამრიგად, იესომ ბრმად შობილს ჰკითხა, “გწამს კაცის ძისა?“ და ცოტა ხნის შემდეგ კაცი პასუხობს: “მწამს“ (9: 35, 38). და ისევ ვკითხულობთ, “ვისაც სწამს, … ვისაც არ სწამს …“ (3: 18). წინადადებათა ამ კომბინაციაში შეუძლებელია ორი კონსტრუქციის მნიშვნელობათა განსხვავება. ასევე იოანემ სახარება დაწერა, რათა “ვირწმუნოთ, რომ იესო არის ქრისტე, ძე ღვთისა, და რათა მორწმუნეებს გქონდეთ სიცოცხლე …" (20: 31). აქ შეუძლებელია განსხვავების დანახვა “ირწმუნოთ“ და “მორწმუნეებს“ შორის. სადაც და როგორც არ უნდა იყოს გამოხატული, მნიშვნელოვანია, რომ გვწამდეს.

სიყვარული

    ძირითადი ჭეშმარიტება შემდეგში მდგომარეობს: ღმერთმა ისე შეიყვარა ქვეყნიერება, რომ ძე მისცა გადარჩენის მოსატანად (3: 16). ნათელია, რომ იოან. 3: 16-ში ცოდვილები იგულისხმება. იოანე არ ლაპარაკობს გამორჩეული ადამიანური ღირსებით ან მიმზიდველობით ღმერთში აღძრულ სიყვარულზე. ღვთის სიყვარულის შესანიშნავი თვისება ის გახლავთ, რომ იგი უღირს ადამიანებზე იღვრება. ასეთი სიყვარული საფასურს მოითხოვს. ეს ჯვარცმას ნიშნავს. სწორედ ამ სულისკვეთებით უთხრა იესომ  მოწაფეებს, რომ მათ ნაცვლად არ ილოცებდა, რადგან “თვით მამას უყვარხართ“ (16: 27).523 მართლაც თავის მღვდელმთავრულ ლოცვაში იესომ მამას უთხრა: “ისე შეიყვარე ისინი, როგორც მე შემიყვარე“ (17: 23). ღმერთმა მართლაც რომ დიდი სიყვარულით შეგვიყვარა, სიყვარულით, რომელიც მისმა მოსიყვარულე ბუნებამ განსაზღვრა და არა ჩვენმა რომელიმე ღირსებამ. მას უყვარს ყველა, ვისაც იესო უყვარს და მას ემორჩილება (14: 21, 23) მაგრამ წინა ეპიზოდები მოწმობს, რომ აქ არ იგულისხმება დამსახურებული სიყვარული. იოანეს სახარების შემსწავლელს ეჭვი არ უნდა ეპარებოდეს ღვთის სიყვარულის სიდიდეში ან იმ ფაქტში, რომ ნიჭებით უხვად გვასაჩუქრებს ჩვენი დამსახურების მიუხედავად.
    იოანე ხშირად ლაპარაკობს მამა ღმერთის ძის მიმართ სიყვარულზე (მაგ. 3: 35; 5: 20; 10: 17) და ნათელია, რომ ეს გახლავთ მთელი სახარების თანამდევი დიდებული ჭეშმარიტება. იესოში არა მხოლოდ ზეციურ სტუმარს ვხედავთ, არამედ ძეს, რომელსაც ღვთის სიყვარული მთელი სისრულით მოიცავს. ძის სიყვარული მამის მიმართ ყველგან იგულისხმება, მაგრამ მისი აშკარა გამოხატულება მხოლოდ ერთხელ ჩანს, როცა იესო წუთისოფლის გასაგებად აცხადებს მამის სიყვარულზე (14: 31). ადამიანებისადმი იესოს სიყვარული კიდევ უფრო ხშირად არის ნახსენები. მეგობრებისთვის სიკვდილი, როგორც იესომ გააკეთა, აღმატებულ სიყვარულს გვაჩვენებს (15: 13). მას ისინი ძლიერ უყვარდა. ჯვარცმა და ფაქტი, რომ მამის მსგავსად შეიყვარა ისინი, ხსენებულ აზრს ადასტურებს (15: 9). მას “ბოლომდე“ უყვარდა მოწაფეები (13: 1; გამოთქმა ნიშნავს “უკიდურესად“ და “ ბოლომდე“. იოანეს წერის მანერის თანახმად, ორივე მნიშვნელობა შეიძლება მიესადაგოს, თუმცა აქცენტი უფრო სიყვარულის ხარისხზე კეთდება).  იესო მიმდევრებს შეაგონებს, რომ მის სიყვარულში “დარჩნენ“ (15: 9, 10). რასაკვირველია, მას ვერაფერი შეაფერხებს ჩვენს სიყვარულში, მაგრამ შესაძლოა ჩვენი ცხოვრების წესით დავაბრკოლოთ ამ სიყვარულის მოქმედება. მისი მცნებების დაცვით მასთან ახლო მოზიარეობას უზრუნველვყოფთ. იოანე ხშირად გვეუბნება, რომ იესოს უყვარდა მოწაფეები როგორც მთლიანი ჯგუფი (13:34; 15:9), თუმცა ზოგჯერ ნახსენებია მისი სიყვარული ცალკეული პიროვნებების მიმართ, მაგალითად, მართას, მარიამისა და ლაზარეს შემთხვევაში (11: 5; ლაზარეზე ასევე ნათქვამია, “ვინც შენ გიყვარს ავადაა“ [ მ. 3 ]). რასაკვირველია, გვაქვს მუხლი მოწაფეზე, “რომელიც უყვარდა იესოს" (13: 23; 19: 26; 20: 2; 21: 7, 20).
    ჩვენს მიმართ ღვთისა და იესოს სიყვარული საპასუხო გრძნობას მოითხოვს. იესო ლაპარაკობს ადამიანებზე, ვისაც ის უყვართ (14: 15, 23, 28; 16: 27). ეს გრძნობა ხშირად მცნებების დაცვასთან იგივდება. მართლაც, თუ ნამდვილად გვიყვარს ქრისტე, გვინდა ვასიამოვნოთ. თუ გამუდმებით უგულებელვყოფთ მის მითითებებს, ჩვენი სიყვარულის რეალობას ეჭვის ჩრდილი ეცემა (შეად. 14: 24). იესომ მოწაფეებს “ ახალი მცნება “ მისცა: “გიყვარდეთ ერთმანეთი, როგორც მე შეიყვარეთ თქვენ“ (13: 34; შეად. 15: 12, 17). არსებობს ძველი მცნება ერთმანეთის სიყვარულზე (ლევ. 19: 18), ამრიგად, თავად სიყვარული ახალი რამ არ არის. სიახლე იმაში მდგომარეობს, რომ ქრისტე უნდა შევიყვაროთ ისე, როგორც მან შეგვიყვარა, მისი სიყვარული გასცემს და გასცემს უღირსი ადამიანების მიმართ. მას უყვარს, იმიტომ, მოსიყვარულე პიროვნებაა და არა სიყვარულის ობიექტის მიმზიდველი თვისებების გამო. რაც უფრო მეტად გავიჟღინთებით ღვთის სიყვარულით ქრისტეში უღირსი ადამიანები, მით უფრო მეტად გამოვეხმაურებით მას მოსიყვარულე პიროვნებებად ჩამოყალიბებით. სწორედ ასეთი სიყვარულის გამოვლინებით შევძლებთ დავანახოთ ადამიანებს, რომ იესოს მოწაფეები ვართ (13: 35).
    სიყვარულის მნიშვნელობა პეტრეს მიმართ იესოს სამმაგ კითხვაში ჩანს (21: 15, 17). პეტრემ სამჯერ უარყო, რომ იესოს იცნობდა და ჯგუფის წინამძღოლად მისი ყოფნის საკითხი ეჭვქვეშ დადგა. უფლის მიმართ სიყვარულის სამმაგმა დასტურმა, რომელიც ცხვრების მწყემსვის სამმაგ დავალებას შეესაბამება, პეტრეს პირვანდელი პოზიცია აღუდგინა. საინტერესოა, რომ ამ შემთხვევაში იესოს არაფერი უკითხავს პეტრეს გაბედულებაზე, კარგი წინამძღოლობისთვის აუცილებელ შინაგან რესურსებსა თუ მის მზაობაზე. იგი მხოლოდ და მხოლოდ პეტრეს სიყვარულით დაინტერესდა. ქრისტიანულ ცხოვრებაში სიყვარულზე მნიშვნელოვანი არაფერია.
    იოანე ზოგჯერ უფრო ნაკლებ სიყვარულზე მიუთითებს ადამიანთა მხრიდან. იგი ლაპარაკობს მათზე, ვინც ნათელზე მეტად ბნელი შეიყვარეს (3: 19) და მათზეც, ვისაც ადამიანთა ქება უყვარდათ (12: 43). იგი ასევე გვახსენებს, რომ ქვეყნიერებას თავისები უყვარს (15: 19) და გვაფრთხილებს, რომ საკუთარი სიცოცხლის მოყვარული დაღუპავს მას (12: 25; აქ მითითებულია, რომ ამ ქვეყნად სიცოცხლის სიყვარული მის დაკარგვას ნიშნავს ).

ცოდვა

     აშკარაა იოანეს დაინტერესება ისეთი თემებით, როგორიცაა განკაცება, საუკუნო სიცოცხლე, რწმენა და სიყვარული და ზოგიერთი ბიბლიის შემსწავლელთაგან თვლის, რომ მას ცოდვის საკითხი მაინც და მაინც არ აღელვებს. ასეთების გასაკვირად უნდა ვთქვათ, რომ მას ჩვიდმეტჯერ აქვს ნახსენები სიტყვა “hamartia“, “ცოდვა. “ ამდენჯერვე გვხვდება იგი მის პირველ წერილში და აღემატება ნებისმიერი სხვა წიგნის შესაბამის მაჩვენებელს გარდა რომაელთა (ორმოცდარვაჯერ) და ებრაელთა წერილებისა (ოცდახუთჯერ). იოანესთვის ცოდვა მნიშვნელოვანი კონცეფცია გახლავთ. იგი დასაწყისშივე გვაწვდის იოანე ნათლისმცემლის სიტყვებს: “აჰა, ღვთის კრავი, რომელმაც აიღო სოფლის ცოდვა“ (1: 29), ხოლო წიგნის დასასრულს ცოდვების მიტევებაზე ლაპარაკობს (20: 23). მისთვის ასე მნიშვნელოვანი საუკუნო სიცოცხლე შესაძლოა ცოდვების პატიებითაც გამოვხატოთ.
    ცოდვა სერიოზული საკითხია. იესომ უთხრა ოცდათვრამეტი წლის დავრდომილობისგან გაჯანსაღებულ კაცს: “ნუღარ შესცოდავ, რათა რაიმე უარესი არ დაგემართოს“. (5: 14). იესომ რამდენჯერმე თქვა ადამიანებზე: “თქვენს ცოდვაში დაიხოცებით“ (8: 21, 24). აშკარაა, რომ აქ ყველაზე საშინელი არ არის აღწერილი. იგი ცოდვილებს “ ცოდვის მონებს “ ( 8: 34 ) უწოდებდა. ყველა ცოდვა ერთნაირი სიმძიმის როდია, რადგან იესოს ნთქვამისამებრ, პილატეს ხელში მის გადამცემს “უფრო დიდი ცოდვა აქვს“ (19: 11). ეს არ ნიშნავს, რომ პილატეს ამ საქმეში არ შეუცოდავს. ტერმინი “უფრო დიდი ცოდვა გულისხმობს, რომ “პატარა ცოდვაც“ არსებობს. იესოს არ სურდა იმის თქმა, რომ პილატე უდანაშაულო იყო. ყოველგვარი ცოდვა საშინელი ბოროტებაა, მაგრამ ერი, რომელსაც ღვთის სიტყვა ჰქონდა და ამის მიუხედავად, ღვთის ძე სასიკვდილო მსჯავრისთვის გადასცა, მომაკვდინებელ ცოდვას სჩადიოდა.
    იესო უარყოფდა ცოდვაზე ზოგიერთ არასწორ შეხედულებას. ამრიგად, იოანე გვიამბობს შემთხვევაზე, როცა დაბადებიდან ბრმა კაცთან შეხვედრისას მოწაფეებმა იკითხეს, “ვინ შესცოდა, მან თუ მისმა მშობლებმა, ბრმა რომ დაიბადა?“ (9: 2). მათ კითხვა დასვეს იუდეური შეხედულების თანახმად, რაც ნათლად აქვს გადმოცემული რ. ამის: “ ცოდვის გარეშე სიკვდილი არ მოდის და არც ტანჯვა გვხვდება ურჯულოების გარეშე.
    ადვილი დასანახი როდია, როგორ შეეძლო ბავშვს ისე შეეცოდა დაბადებამდე, რომ სასჯელად მთელი ცხოვრების მანძილზე სიბრმავე რგებოდა. არანაკლებ რთულია გაიგო, რომ მშობლების ცოდვამ, რაც არ უნდა საშინელი ყოფილიყო, შვილს მოუტანა სასჯელი და არა თავად შემცოდებს. რაბინები ამგვარ პრობლემებს გადაუჭრელად მიიჩნევდნენ,525 მაგრამ მოწაფეებისთვის ძნელი ასახსნელი იყო ადამიანის სიბრმავე. იესომ მათ განუმარტა, რომ ამ ადამიანის გაჭირვების მიზეზი ცოდვაში არ უნდა ეძიათ. მისი განცხადება დიდი შვება უნდა ყოფილიყო ადამიანებისთვის, რომლებსაც გამჯდარი ჰქონდათ მოსაზრება, რომ ტანჯვას ყოველთვის შეცოდება უძღოდა.
    შემთხვევის დასასრულს მოცემულია მნიშვნელოვანი სწავლება ცოდვის შესახებ. იესომ ილაპარაკა ქვეყნიერებაზე განკითხვისთვის მოსვლაზე, “რათა ბრმებმა დაინახონ, მხედველნი კი დაბრმავდნენ“ (9: 39). ფიზიკური თუ სულიერი მხედველობის აღდგენის განცხადება ადვილი გასაგებია, მაგრამ მეორე ნაწილის გაგება ძნელია. ალბათ, იესო გულისხმობდა, რომ მისი მოსვლა გამოააშკარავებდა ფარისეველთა მსგავსი ადამიანების სულიერ სიბრმავეს, თუმცა თავი ასეთებად არ მიაჩნდათ: ახლა ისინი მხილებულნი იქნენ როგორც ბრმები. ერთ ერთი ამ ფარისეველთაგანი კითხვას სვამს: “ ნუთუ ჩვენც ბრმები ვართ?" რაზეც იესო პასუხობს, “ბრმები რომ ყოფილიყავით, ცოდვა არ გექნებოდათ, მაგრამ რაკი ამბობთ, თვალხილულნი ვართო, თქვენი ცოდვა გრჩებათ“ (9: 41). ისინი სულიერი ხედვით იკვეხნიდნენ, მაგრამ ბრმებივით იქცეოდნენ. ეს იყო მათი ცოდვა.
    იესოს მოსვლამ გამოააშკარავა ქვეყნიერების ცოდვა, რომელიც მის წინააღმდეგობაში გამოიხატა. იესომ მოწაფეებს უთხრა ზემოთვალში, რომ ზემოხსენებულ ადამიანებს ცოდვა არ “ექნებოდათ“ თავად რომ არ მოსულიყო და არ ესწავლებინა მათთვის. ახლა კი მათ პატიება არ ჰქონდათ (15: 22). იესომ იგივე თქვა მის საქმეებზე. ადამიანები ხედავდნენ  მის ნამოქმედარს და მაინც უარყოფდნენ. აქედან გამომდინარე, ისინი მშვენივრად ხედავდნენ, მაგრამ მაინც სძულდათ იესო და მისი მამა ღმერთი (15: 24).
    ქრისტეში ღვთის ნამოქმედარის უარყოფა წარმოაჩენს ადამიანთა ცოდვილ მდგომარეობას. რელიგიური ადამიანებიც ეწინაღმდეგებოდნენ იესოს და მაშასადამე, ღმერთსაც, თუმცა ვერ აცნობიერებდნენ, რომ ცდებოდნენ. საკუთარ ცოდვებში გარკვევას სულიწმიდის საქმიანობა სჭირდება (16: 8), თუმცა ზოგჯერ ადამიანი უარყოფს მის მხილებას და თავის შეცდომასაც ვერ ხვდება. ეს ცოდვა იესოს მიმართ ურწმუნოებას უკავშირდება (16: 9).
    იოანე სიტყვა “ცოდვას“ მეტწილად მხოლობით რიცხვში იყენებს ე. ი. საქმე გვაქვს არა ბოროტების ცალკეულ აქტებთან, არამედ პრინციპთან, რომელსაც ადამიანი არასწორი მიმართულებით მიჰყავს. სწორედ ეს გახლავთ ჩვენი მთავარი პრობლემა. “ღვთის კრავი“ თავისი მსხვერპლშეწირვით ცოდვას გვაშორებს (რა თქმა უნდა, ადამიანთა ცალკეულ ცოდვებსაც). მაშინდელი ადამიანები, განსაკუთრებით კი რელიგიურები, შესაძლოა ხვდებოდნენ თავიანთ ცოდვებს, მაგრამ ვერ აცნობიერებდნენ შინაგან ცოდვიანობას, რაც მათ ცოდვაში აგდებდა და ცოდვის მონებად ხდიდა. იოანემ ეს ყველაფერი ნათლად დაინახა. ასევე ნათლად გააცნობიერა, რომ იესოს პასუხი ჰქონდა ადამიანთა გაჭირვებაზე. მან მთელი ქვეყნიერების ცოდვა იტვირთა.

ქვეყნიერება

     იოანე საკმაოდ ბევრს ლაპარაკობს “ქვეყნიერებაზე“. იგი სამოცდათვრამეტჯერ იყენებს სიტყვა კოსმოს-ს, “წუთისოფელს“, როცა სხვა ავტორების წერილებში მისი გამოყენება ოცდაერთს არ აჭარბებს (1 კორინთელთა მიმართ; 1 იოანეში იგი ოცდასამჯერ გვხვდება). “ქვეყნიერების“ კონცეფცია იოანეს ნაშრომში მეტად მნიშვნელოვანია იმის აღსაქმნელად, თუ რისთვის მოვიდა იესო დედამიწაზე.
    ტერმინი ძირითადად ნიშნავს “წესრიგს“ (LSJ), საიდანაც იწარმოება სიტყვები, მაგალითად ორნამენტი ან მორთულობა ( როგორც 1 პეტრე 3: 3-ში ). ანტიკური ხანის მკვიდრებმა ვერ იპოვეს სხვა ორნამენტი ან სამკაული, რომელიც მეტოქეობას გაუწევდა ჩვენს სამყაროს მთელი მისი წესრიგითა და სილამაზით. ამრიგად, ორნამენტი, სამკაული კოსმოსი გახლავთ. ამგვარ გამოყენებას იესოს ლოცვაში ვაწყდებით, როცა იგი წუთისოფლის გაჩენამდე მის დიდებაზე ლაპარაკობდა (17: 5; შეად. მ. 24; 21: 25 ). როგორც ადამიანები თვლიან, სამყაროს ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია ის, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ, ამრიგად ტერმინი დედამიწის აღმნიშვნელი გახდა. სიტყვა იყო “ქვეყნიერებაზე“ (1: 10); იესო მამისგან გამოვიდა და “სოფელში მოვიდა“ (16: 28). ასეთი გამოყენება საკმაოდ ბუნებრივია და კომენტარი თითქმის არ სჭირდება.
    შემდგომი ბუნებრივი განვითარებისას ტერმინი გამოიყენება დედამიწის მკვიდრთათვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვნის აღსანიშნავად; ეს გახლავთ თავად მიწის მოსახლეობა. იესო თავის თავს “სოფლის ნათელს“ უწოდებს (8: 12; 9: 5) და მის განკითხვაზე ლაპარაკობს (12:47). ფარისევლებმა დანანებით შესძახეს: “მთელი ქვეყანა მას მიჰყვება“ (12: 19).
    თუმცა ამ საკითხში მთელი ქვეყნიერება ერთსულოვანი როდია. ზოგიერთმა ადამიანმა კეთილგანწყობით უპასუხა იესოს სიტყვას, სხვებმა – არა. ხანდახან ტერმინი სწორედ მათ მიმართ გამოიყენება, ვინც კარგად გამოეხმაურა, თუმცა იშვიათად. იესოს “სოფლის მხსნელი“ ეწოდა (4: 42); მან თქვა, რომ ქვეყნიერების გადასარჩენად მოვიდა (3: 17; 12: 47). იგია “ღვთის კრავი, რომელმაც აიღო სოფლის ცოდვა“ (1: 29). გადარჩენის მიღმა ღვთის სიყვარული დგას, რადგან “იქამდე შეიყვარა ღმერთმა სოფელი, რომ მისცა თავისი ერთადერთი ძე, რათა არავინ, ვინც მას ირწმუნებს, არ დაიღუპოს, არამედ ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე“ (3: 16). ქრისტე “სიცოცხლეს აძლევს სოფელს“ (6: 33, 51). ასეთი მონაკვეთები არ გვაძლევს ქვეყნიერების ყოველი მკვიდრის გადარჩენაში დარწმუნების საფუძველს, მაგრამ მიგვითითებს იესოსეული ხსნის საყოველთაო მასშტაბზე. გადარჩენა არ იზღუდება მხოლოდ ებრაელებით ან სხვა რომელიმე ერით, ღვთისმოსავი, ინტელექტუალური, მდიდარი, ღარიბი ან გარიყული ადამიანების ჯგუფით. გადარჩენის კარი ყველასთვის ღიაა, ვინც არ უნდა იყოს. ეს გახლავთ ჩვენი გაგების მნიშვნელოვანი ნაწილი, თუ როგორ გვესმის იოანეს თვალსაზრისი ქრისტეს ღვაწლზე.
    ყველაზე ხშირად იოანე ქვეყნიერებას ქრისტესა და ქრისტიანების მოწინააღმდეგედ მიიჩნევს. ზემოთვალში ყოფნისას იუდა ( არა ისკარიოტელი ) დაინტერესდა, როგორ გამოეცხადებოდა იესო მათ “და არა სოფელს“ (14: 22). აქ ადამიანთა ორი ჯგუფი განირჩევა. იგივე ჩანს, როცა იესომ თავი განაცალკევა “იუდეველებისგან“: “თქვენ ქვემოდან ხართ, მე კი მაღლიდან ვარ. თქვენ სოფლისანი ხართ, მე კი სოფლისა არა ვარ“ (8: 23). მისი არსება ზეციურია; იგი ამ ქვეყნიერებას არ ეკუთვნის, ისევე როგორც მისი მიმდევრები. განსხვავება “სოფლის“ კუთვნილებასა და სოფლისად არყოფნას შორის იგივეა, რაც “ქვემოდან“ და “მაღლიდან“ ყოფნას შორის. იესომ ამ სხვაობას კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი და მოწაფეებიც შემოიერთა (17: 14, 16). კიდევ ერთი კუთხით, ქრისტეს მეფობა ამქვეყნიური არ არის (18: 36). მისი მეფობა უმაღლესია, მაგრამ პილატეს ძალაუფლებასთან მსგავსებას როდი ნიშნავს. მთელი მისი მიზანი და ხედვა განსხვავებულია.
    მოწაფეები იესოს მიეცა სოფლისგან (17: 6) და მათი არაამქვეყნიური კუთვნილება წუთისოფლისგან სიძულვილის მიღების საწინდარია. იესომ თავის ურწმუნო ძმებს უთხრა: “წუთისოფელს არ შეუძლია თქვენი შეძულება“. ამის საპირისპიროდ იგი ქვეყნიერებას სძულდა, რადგან ამ უკანასკნელის  “საქმეები ბოროტი იყო“ (7: 7). გარდაუვალია დაპირისპირება თავისივე ბოროტების მოყვარულ ქვეყნიერებასა და მათ შორის, ვინც ღმერთს ეკუთვნის და ამით ბოროტებას ეწინააღმდეგება. მოწაფეები რომ “ამ სოფლისა“ ყოფილიყვნენ, ქვეყნიერებას ეყვარებოდა თავისები, მაგრამ იესომ გამოარჩია ისინი სოფლიდან და ამით ქვეყნიერების სიძულვილი აღძრა (15: 19). თუმცა ქვეყნიერებამ იესოს მოწაფეებამდე თვითონ იესო შეიძულა (15: 18); გასაკვირი როდია, რომ მასწავლებლის   მიმართ სიძულვილი მოწაფეებზეც გადავიდა. ქვეყნიერებამ იმიტომ შეიძულა ისინი, რომ მას არ ეკუთვნოდნენ (17: 14). იგი ხარობდა, როცა ისინი დამწუხრებულნი იყვნენ (16: 20). 
    წუთისოფლის წინააღმდეგობა სახარების დასაწყისშივე ჩანს, რადგან პროლოგში ვკითხულობთ, რომ Lოგოს იყო ქვეყნიერებაზე, ქვეყნიერება მის მიერ შეიქმნა და ქვეყნიერებამ “ვერ იცნო იგი“ (1: 10). ნათელი მოვიდა წუთისოფელში, მაგრამ ადამიანებმა ნათელზე მეტად სიბნელე შეიყვარეს, რადგან ბოროტს სჩადიოდნენ (3: 19). ქვეყნიერება არ იცნობდა ღმერთს (17: 25). ეს გასაკვირი არ არის, რადგან მისი მმართველი სატანა გახლავთ (12: 31; 14: 30; 16: 11). წუთისოფელს არ შეუძლია ჭეშმარიტების სულის მიღება (14: 17), თუმცა ეს სული ამხილებს მას ცოდვის, სიმართლისა და სამსჯავროს გამო (16: 8).
    ამ ყველაფერს მივყავართ აზრამდე, რომ ქვეყნიერება ახლაც ღვთის სიყვარულის ობიექტია (შეად. 3: 16 ). მამა ღმერთმა ძე წუთისოფელში გამოგზავნა (10: 36; 17: 18; შეად. მართას სიტყვებს: “ამ სოფლად მომავალი “ [11: 27] ). იესო ქვეყნიერებას ელაპარაკა (8: 26; 17: 13; 18: 20) და ამით მიანიშნა მზადყოფნაზე, რომ ესწავლებინა მათთვის, ვისაც მოსმენა შეეძლო. იგი ლოცულობდა არა ქვეყნიერებისთვის როგორც ასეთისთვის (როგორ შეეძლო მას ლოცვა, რომ წუთისოფელს თავისი ამქვეყნიურობა გაეგრძელებინა?).
    იესოს სურდა ქვეყნიერებას ერწმუნა და გაეგო, რომ მამამ გამოგზავნა (17: 21, 23). იგი ქვეყნიერებისთვის არ ლოცულობდა (17: 9), მაგრამ არც მოწაფეების წაყვანას ითხოვდა (17: 15). მათ გარკვეული ფუნქცია ჰქონდათ დაკისრებული და როგორც მამამ წარმოგზავნა ძე, ისე ძემ წარმოგზავნა ისინი ქვეყნიერებაზე (17: 18). მათი ფუნქცია არ გამოთქმულა, მაგრამ მთელი სახარება ცხადყოფს, რომ მოწაფეებს ღვთისთვის უნდა ეცხოვრათ და იესოს გადაცემული სიტყვა გამოეცხადებინათ, რათა ადამიანები ღმერთთან მოეყვანათ.
    ჯვარცმის მოლოდინში და მის მისატოვებლად და გასაქცევად მზადმყოფი ერთი მუჭა მოწაფეების ანაბარა დარჩენილ იესოს შეეძლო ეთქვა: “მე ვძლიე სოფელს“ (16: 33). ქვეყნიერებამ მას ყველაზე უარესი ხვედრი არგუნა და აგრძელებს მისი მიმდევრების გასაჭირში ჩაყრას (16: 33). თუმცა გამარჯვება მას არ დარჩება. საბოლოო ტრიუმფი ქრისტესია, რაც იოანესთვის ჭეშმარიტებას წარმოადგენს. დაე, ნუ გაიტეხენ გულს მისი მკითხველები და ნურც შეცდებიან. გამარჯვებული მხოლოდ იესოა.

ნათელი

    ნათელსა და ბნელს შორის არსებული დაპირისპირება სიმბოლიზმის ბუნებრივ ნაწილს წარმოადგენს და მრავალ რელიგიაში გვხვდება. იოანემ Lოგოს-ი ყოველივეს შემქმნელად წარმოგვიდგინა და დაურთო, “ მასში იყო სიცოცხლე და სიცოცხლე იყო ადამიანთა ნათელი “ (1 : 4). ეს, სავარაუდოდ, ძველი აღთქმის ეპიზოდებზე მიუთითებს, სადაც სიცოცხლე და ნათელი ღმერთს უკავშირდება. მაგალითად: “ შენთან არის წყარო სიცოცხლისა, შენი შუქით ვხედავთ სინათლეს “ (ფს. 35: 10). სინათლესა და სიცოცხლეს, რაც იუდეველებმა ღმერთში დაინახეს, იოანე Lოგოს-ში ხედავს. ვინც მას წაყვება, “სიცოცხლის ნათელი“ ექნება. მის გარეშე წყვდიადში დავდივართ, მაგრამ მას სინათლე მოაქვს და მთელ სიცოცხლეს აშუქებს.
    “ნათელი ბნელში ანათებს“ – წერს იოანე, “და ბნელმა ვერ მოიცვა იგი“ (1: 5). ნათლის ფუნქცია სწორედ რომ ბნელის განათებაა. დღის სინათლეზე ასანთის გაკვრას აზრი არა აქვს, მაგრამ ღამის წყვდიადში სინათლის პატარა წყაროც კი ფანტავს სიბნელეს. ღვთის ხალხი სიბნელის გასანათებლად არიან წარმოგზავნილნი. ადვილი და საამოა ჩვენი წილი სინათლის შემატება მსგავსი აზროვნების ადამიანთაგან წამოსული შუქისთვის, მაგრამ ქვეყნიერების სიბნელეს განათება ესაჭიროება. იოანეს ნათქვამისამებრ, სწორედ ეს მიიღო მან. სინათლე კვლავ ანათებს და სიბნელე მას  ვერ დაძლევს.
    იოანე კვლავ მთავარი თემის ირგვლივ ტრიალებს, რომ იესოში ღვთის ძეს ვხედავთ. Lოგოს, ამბობს იგი, “იყო ნათელი ჭეშმარიტი, რომელიც უნათებს სოფლად მომსვლელ ყოველ ადამიანს“ და იგი “იყო სოფელში“ (1: 9, 10). “ნათელი მოვიდა სოფელში" – ამბობს იესო (3: 19). და კვლავ, “კიდევ მცირე ხანს არის თქვენს შორის ნათელი“ (12: 35). მან თქვა, “მე ვარ ნათელი სოფლისა“ ( 8: 12; 9: 5 ). და ისევ, “მე ნათელი მოვედი სოფელში, რომ არც ერთი ჩემი მორწმუნე ბნელში არ დარჩეს“ (12: 46). ყველა ეს ნათქვამი ცხადყოფს, რომ ქვეყნიერების განათება იესოში იპოვება, რაშიც საპირისპიროც იგულისხმება და ზოგჯერ ასეც გვხვდება: იესოს უარმყოფელი ნათელს უარყოფს და სიბნელეში ხელის ცეცებით ივლის. იოანე ნათლისმცემელმა კარგად იცოდა ნათლის დანიშნულება. იგი ღვთისგან იყო წარმოგზავნილი, რომ დაემოწმებინა ნათლის შესახებ (1: 6, 7). იოანე თავად არ იყო ნათელი (1: 8), მაგრამ მასზე მოწმობდა. მის თანამედროვეებს ბუნდოვანი წარმოდგენა ჰქონდათ მიმდინარე მოვლენებზე და სურდათ ერთხანს ეხარათ მის ნათელში (5: 35). თუმცა საბოლოოდ, მსჯავრი დაედოთ, რადგან ნათელზე მეტი ბნელი შეიყვარეს მათი ბოროტი საქმეების გამო (3: 19). მათი მცდარი ქმედებები მოწმობდა, რომ ნათელი შეიძულეს და არ მოდიოდნენ მასთან, რომ არ გამჟღავნებულიყო, რას წარმოადგენდნენ სინამდვილეში (3: 20). ისინი ბორძიკობენ ბნელში მოსიარულე ადამიანების მსგავსად, რადგან ნათელი არ არის მათში (11: 10). ყურადღება მიაქციეთ შედარების ცვლილებას: იესო ლაპარაკობდა ჩვენს შიგნით მანათობელ შუქზე და არა გარედან დახმარებაზე. რასაკვირველია, ორივე მნიშვნელოვანია; ყველაფერი დამოკიდებულია იმაზე, თუ რომელი მხარის ხაზგასმა ხდება. ასეთი მონაკვეთები მეტისმეტად დებს მსჯავრს იმ ბოროტებას, რასაც სიბნელე წარმოადგენს.
    თუმცა არიან ისეთები, რომლებიც ნათლისმცემლის მსგავსად ნათელს ეხმაურებიან. ისინი “ჭეშმარიტების მოქმედნი“ არიან და ნათლისკენ მიდიან (3: 21); ისინი დადიან, რადგან სინათლე აქვთ და ბნელს არ ძალუძს მათი ძლევა (12: 35). მათ ნათლის სწამთ (ეს ცხადყოფს, რომ ნათელი იესოს მჭიდროდ უკავშირდება), რათა იყვნენ “ნათლის ძეები“ (12: 36). აშკარაა, რომ იოანესთვის ნათლის კონცეფცია ქრისტესა და მისეული ხსნის ხედვის მნიშვნელოვანი საშუალებაა.

ჭეშმარიტება

    ჭეშმარიტების კონცეფცია ბერძნული ნაშრომებიდან ზოგადად ძალიან ჰგავს ჩვენსას. ჭეშმარიტება ლაპარაკის თვისებაა (ჭეშმარიტება სიცრუეს უპირისპირდება). კონცეფცია უფრო მდიდარი და ცვალებადი ძველ აღთქმაშია; მაგალითად, ღმერთს შეიძლება ,,ჭეშმარიტი ღმერთი" ეწოდოს (ფს.30:6; ეს.65:16). სრული ჭეშმარიტება მაშინ ვიცით, თუ ღმერთს ვიცნობთ. ეს კი განსაზღვრავს ჩვენს პიროვნებას და ჩვენი ცხოვრების წესს. მეფსალმუნე ჭეშმარიტების ლაპარაკს არა მხოლოდ ბაგით გამოთქმულ, არამედ გულიდან წამოსულ აზრებსაც უწოდებს (ფს.14:2). იგი ღვთის ჭეშმარიტებას ,,მიჰყვება" (ე.ი.ცხოვრობს) (ფს.25:3). ,,უფალო შენი თვალი ხომ ჭეშმარიტებისკენაა მიპყრობილი", – ამბობს იერემია (იერ.5:3). კიდევ ბევრი მუხლი მიუთითებს ჭეშმარიტებაზე; ძველაღთქმისეული ჭეშმარიტების კონცეფცია უხვი და სრუძველაღთქმისეული ჭეშმარიტების კონცეფცია უხვი და სრუჭეშმარიტების კონცეფცია უხვი და სრულია.      
    ახალი აღთქმის მწერლებისთვის ძველი აღთქმის კონცეფცია ფონს ქმნის და მათაც დაინახეს ჭეშმარიტების ფართო სპექტრი. ძველი აღთქმის მსგავსად იოანეც მას ღმერთს უკავშირებს, რომლის სიტყვა ,,ჭეშმარიტია" (17:17). ვინც ასე სცემს ღმერთს თაყვანს,  ,,სულით და ჭეშმარიტებით" უნდა მოქმედებ(17:17). ვინც ასე სცემს ღმერთს თაყვანს,  ,,სულით და ჭეშმარიტებით" უნდა მოქმედებ,,სულით და ჭეშმარიტებით" უნდა მოქმედებდა ჭეშმარიტებით" უნდა მოქმედებდეს (4:23-24). ჭეშმარიტება განსაკუთრებით იესოსთან ასოცირდება. იესომ პილატე ყველაზე შთამბეჭასოცირდება. იესომ პილატე ყველაზე შთამბეჭიესომ პილატე ყველაზე შთამბეჭდავი ტერმინებით დაარწმუნა, რომ ჭეშმარიტება მისი მთავარი საფიქრალი იყო:  ,,მე იმიტომ დავიბადე და იმიტომ მოვედი წუთისოფელში ,რომ ჭეშმარიტება დამემოწმებინა. ყველა ვინც ჭეშმარიტებიდანაა, ისმენს ჩემს ხმას" (18:37). Lოგოს-ი ,,მადლითა და ჭეშმარიტებით აღსავსეა (1:14). უფრო მეტიც, ,,მადლი და ჭეშმარიტება იესო ქრისტეს მიერ იქმნა"(1:17). ყურადღება მიაქციეთ მადლთან კავშირს. იოანეს სიიქმნა"(1:17). ყურადღება მიაქციეთ მადლთან კავშირს. იოანეს სიყურადღება მიაქციეთ მადლთან კავშირს. იოანეს სიტყვა ,,მადლი" შესავლის შემდეგ აღარ გამოუყენებია, მაგრამ იგი ჭეშმარიტებასთან ერთად უნდა იყოს აღქმული. ამ უკანასკნელ ტერმინს იგი საკმაოდ ხშირად ხმარობს. ჩანს, რომ ჭეშმარიტება, რომელიც ასე მტკიცედ უკავშირდება ქრისტეს, გადარჩენის მომტანია. მადლი და ჭეშმარიტება მხოლოდ მაშინ მოდის ადამიანებთან, როცა ქრისტეს მოაქვს.
    პილატე სვამს კითხვას, “რა არის ,,ჭეშმარიტება?" (18:38). ეს იოანეს სახარების ყველაზე მნიშვნელო,,ჭეშმარიტება?" (18:38). ეს იოანეს სახარების ყველაზე მნიშვნელო(18:38). ეს იოანეს სახარების ყველაზე მნიშვნელოვან მომენტში ხდება. იესო მმართველის წინაშე დგას, მოწაფეები გაიფანტნენ, იუდეველმა მთავრებმა იგი პილატეს ხელთ გადასცეს, რომელმაც გადაწყვეტილება უნდა მიიღოს. იგი იესოს მეფობაზე ელაპარაკება და იესოც უმხელს, რომ დედამიწაზე მისი მოსვლა ჭეშმარიტებას უკავშირდება. და მაინც, რა არის ჭეშმარიტება? იოანე ასეთ განმარტებას არ გვაწვდის არც იესოს, არც პილატეს და არც სხვა ვინმეს პირით. თუმცა პასუხი მის საქმეებშია, რადგან აქედან უშუალოდ ჯვარცმის აღწერაზე გადადის. მეოთხე სახარებაში αληθεια-ს მხოლოდ ერთი მნიშვნელობა შეიძლება ჰქონდეს: ეს გახლავთ ჭეშმარიტება იესოს სიკვდილსა და აღდგომაზე, რის მოწმობაც 16:7-სა და 17:9-ში გვაქვს. ეს ეთანხმება მეოთხე სახარების მთლიან თეოლოგიას, რომლის მთავარი მომენტი იესოს ,,ამაღლება"გახლავთ.
    ამრიგად, იესოს შეეძლო ეთქვა, ,,მე ვარ…..ჭეშმარიტება"(14:6). ჭეშმარიტება სრული გაგებით იესო,,მე ვარ…..ჭეშმარიტება"(14:6). ჭეშმარიტება სრული გაგებით იესოვარ…..ჭეშმარიტება"(14:6). ჭეშმარიტება სრული გაგებით იესოვარ…..ჭეშმარიტება"(14:6). ჭეშმარიტება სრული გაგებით იესოჭეშმარიტება სრული გაგებით იესოსგან განყენებული როდია, რომ ადამიანები მისკენ მიმართოს. უფრო მეტიც, კიდევ უფრო ღრმა აზრით, იესო თავად არის ჭეშმარიტება. იგი გამუდმებით ჭეშმარიტებაზე ლაპარაკობს (8:40,45-46;16:7). განსახილველი სახარების მიხედვით ერთი რამ, რაც იოანე ნათლისმცემელმა გააკეთა, იესოზე დამოწმება იყო და ჭეშმარიტების დამოწმებად იწოდა (5:33). შესაძლოა იგივე დავინახოთ იესოს მოწინააღმდეგე ეშმაკზე ნათქვამში, რომ ჭეშმარიტებაში ვერ დადგა, რადგან არ არის მასში ჭეშმარიტება (8:44). როგორც იოანე ხედავს, მცირედი ეჭვის შეტანაც შეუძლებელია, რომ საბოლოო გამარჯვება მხოლოდ და მხოლოდ იესოს მეშვეობით მიიღწევა.
    ზოგჯერ იესო ,,ჭეშმარიტების სულზე" ლაპარაკობს (14:17;15:26;16:13), რომლის ერთ-ერთი ფუნქცია იესოს მიმდევართა ჭეშმარიტებაში შეყვანა  გახლავთ (16:13). ჭეშმარიტებას მათთვის თავისი გამოყენება აქვს. ვინც იესოს სწავლებაში ,,რჩება", ვინც ნამდვილად მისი მოწაფეა, იცის ჭეშმარიტება და ჭეშმარიტება ათავისუფლებს მას (8:32). იესო მთლიანად ინტელექტუალურ თავისუფლებაზე არ ლაპარაკობდა, თუმცა გარკვეული გაგებით ქრისტეს მიერ განთავისუფლებულნი აზროვნებაშიც და სხვა სფეროშიც თავისუფალნი არიან. იგი შეეხებოდა მცდარი გზებისგან, ცოდვის ცდუნებისგან თავისუფლებას, რაც გადარჩენას მოაქვს. ბოროტება ყოველთვის ბორკილებს ნიშნავს და ასეთი ტყვე (სხვა საგნებთან ერთად) თავის რეალურ მდგომარეობას ვერ აცნობიერებს. მისი განთავისუფლება მხოლოდ ჭეშმარიტებას შეუძლია. როცა იგი თავის საქმეს გააკეთებს, განთავისუფლებულთა მახასიათებლად იქცევა და ითქმის, რომ ისინი ,,ჭეშმარიტებისგან" არიან (18:37; შეად.მითითებას მათზე, ვინც ,,ღვთისგანაა"[8:47]). მათ ,,ჭეშმარიტების მოარიან (18:37; შეად.მითითებას მათზე, ვინც ,,ღვთისგანაა”[8:47]). მათ ,,ჭეშმარიტების მოშეად.მითითებას მათზე, ვინც ,,ღვთისგანაა”[8:47]). მათ ,,ჭეშმარიტების მომათზე, ვინც ,,ღვთისგანაა”[8:47]). მათ ,,ჭეშმარიტების მო,,ღვთისგანაა”[8:47]). მათ ,,ჭეშმარიტების მომათ ,,ჭეშმარიტების მო,,ჭეშმარიტების მომოქმედებს" უწოდებენ (3:21); მათი მოქმედების საფუძველი ჭეშმარიტება გახლავთ, რომ არაფერი ვთქვათ მათ სიტყვებზე. ისინი ,,ჭეშმარიტებით"იწმინდებიან (17:17), რაც კიდევ  ერთი მითითება გახლავთ ქრისტეს  მსხნელ საქმიანობაზე, რადგან იესო განაგრძობს თავის განწმენდას, რომ მისი მოწაფეებიც წმინდა იყვნენ ჭეშმარიტებაში (17:19). იესოს განწმენდაში ნამდვილად მისი გადამრჩენი სიკვდილი იგულისხმება.

სამსჯავრო

    იოანეს ბევრი რამ აქვს სათქმელი სამსჯავროს შესახებ. იგი თერთმეტჯერ იყენებს არსებით სახელს Kრისის ,,სამსჯავრო" (მხოლოდ მათეს აქვს ეს სიტყვა 12-ჯერ გამოყენებული) და 19-ჯერ – Krisis ,  ,,განკითხვა" (მხოლოდ საქმეებშია მოყვანილი 21-ჯერ; თუ შევაჯამებთ, მათეს გამოყენებული აქვს 18ჯერ; საქმეებში გვაქვს 22-ჯერ, იოანეს სახარებაში კი სულ 30-ჯერ).ზოგჯერ იგი თარგმნილია როგორც ,,განსჯა". იოანე ამ სიტყვებს უარყოფით დატვირთვას აძლევს (ისევე როგორც ჩვენ, თუმცა არც ისე ხშირიოანე ამ სიტყვებს უარყოფით დატვირთვას აძლევს (ისევე როგორც ჩვენ, თუმცა არც ისე ხშირად, როგორც იოანე).
    დამაბნეველია, როცა იოანე იესოს შესახებ წერს, რომ განსაკითხავად არ მოსულა (3:17;8:15;12:47), თუმცა ზოგჯერ ჩანს, რომ სწორედ ამისთვის მოვიდა (9:39; შეად.3:19; 5:20,30; 8:16,12:48) ჩვენთვის ცხაშეად.3:19; 5:20,30; 8:16,12:48) ჩვენთვის ცხა5:20,30; 8:16,12:48) ჩვენთვის ცხადი უნდა იყოს, რომ იესოს მისია ხსნის მოტანაში მდგომარეობდა. იგი ჯვარზე მოკვდა ამისთვის და მისი სიკვდილი თავიდანვე ისახებოდა ჰორიზონტზე (1:29;3:16). გადარჩენა ავტომატური როდია: ,,მორწმუნე" არ განისჯება; ხოლო ვისაც არ სწამს, უკვე განკითხულია, რადგან არ ირწმუნა" (3:18).
    განკითხვა გადარჩენის მეორე მხარეა. იესო მოკვდა ხსნის მოსატანად, თუმც აქ არ იგულისხმება იძულებით გადარჩენა. გზა ფართოა და ყველა მორწმუნეს ელიან. თუმცა ვისაც არ სურს რწმენა, ვინც საკუთარი ,,მეს" გზით სიარულს არჩევს ქრისტეში ყოფნით გამოწვეული ცვლილებების მიღებას, საკუთარი თავისთვის თავად გამოაქვს მსჯავრი. გადარჩენის შემოთავაზება ამ საჩუქრის უარმყოფელი პიროვნების მსჯავრდებას ნიშნავს. შეუძლებელია ამ ორის გათიშვა. ამრიგად, გარკვეული თვალსაზრისით, იესო არ მოსულა ადამიანთა განსაკითხად, არამედ გადარჩენის მოსატანად და მორწმუნეები ხსნას დაიმკვიდრებენ. თუმცა მეორე მხრივ, გადარჩენის შემოთავაზება აუცილებლად გულისხმობს მისი უარმყოფელების განკითხვას:,, მე რომ არ მოვსულიყავი და არ მეთქვა მათთვის, – ამბობს იესო, – არ  ექნებოდათ ცოდვა; ახლა კი არა აქვთ პატიება თავიანთი ცოდვებისათვის" (15:22; იგივე განცხადებას ვხედავთ იესოს საქმეებზე, რომლებიც მათ შორის მოახდინა [მ.24]). ჩვენ ანგარიშვალდებულნი ვართ. არ შეგვიძლია საკუთარ ქმედებებზე პასუხისმგებლობის თავიდან არიდება. ნაწილობრივ, იესოს მოსვლის მიზანი იმაშიც მდგომარეობდა, რომ პასუხისმგებლობისთვის თვალი გაგვესწორებინა, სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, განკითხვამდე მივეყვანეთ. იგივეს ვხედავთ განკითხვის ბუნების ზოგიერთი დეტალის ამსახველ მონაკვეთებში. მორწმუნეთა გადასარჩენად ღვთიური სიყვარულით ძის წარმოგზავნის დიდებული სიტყვების შემდეგ (3:16) პირდაპირ გვეუბნებიან, რომ ღვთიური მიზანი გადარჩენა გახლდათ და არა განკითხვა (მ. 17). შემდეგ მოდის განცხადება, თუ რა ემართება მორწმუნეს და რა ემართება ურწმუნოს (მ.18). ეს უკანასკნელი ,,უკვე განკითხულია… ". განკითხვა კი ის არის, რომ ნათელი მოვიდა სოფელში და ადამიანებმა ნათელზე მეტად ბნელი შეიყვარეს. იგი ამბობს, რომ ადამიანები გასამართლდებიან, რადგან ნათელზე მეტად ბნელი შეიყვარეს.
    წარმოიდგინეთ ბნელ ოთახში დაუსრულებლად მყოფი ადამიანი. ოთახს ფანჯარა არ აქვს და კედლები, ჭერი და იატაკი შავია, ხოლო კარი დახურულია. სინათლე არსაიდან შემოდის. საცოდაობაა ამ ადამიანის არსებობა. ამას ძნელად თუ შეიძლება არსებობა უწოდო. თუმცა აქ დარჩენა აუცილებელი როდია. კარი ჩაკეტილი არ არის. ადამიანს შეუძლია ღვთიური მზით განათებულ ადგილზე გამოვიდეს, მაგრამ ასე არ იქცევა. მას სიბნელე უყვარს. სწორედ ეს სიყვარული კეტავს მას შეზღუდულ და ვიწრო არსებობაში.
    იოანესთვის ასეთია ადამიანი, რომელიც ცოდვაში ცხოვრებას არჩევს და იესო ქრისტეს რწმენას უარყოფს. ღმერთი არ გვეუბნება,, მე დაგსჯით თქვენ!" ისინი თავად ისჯიან თავს. სიბნელისადმი მათი სიყვარული, ნათლის უარყოფა უკვე სასჯელია და ეს თავად აირჩიეს.
    ამრიგად, განკითხვა აწყმო რეალობაა, ისევე როგორც საუკუნო სიცოცხლე არის ახლანდელი  რეაწყმო რეალობაა, ისევე როგორც საუკუნო სიცოცხლე არის ახლანდელი  რერეალობაა, ისევე როგორც საუკუნო სიცოცხლე არის ახლანდელი  რეალობა. თუმცა საუკუნო სიცოცხლის სრული გამოვლინება შემდეგში მოხდება. იგივე ჭეშმარიტია განკითხვის მიმართაც. ახლანდელი განკითხვა, რაც ასე ბევრს ნიშნავს იოანესთვის, ერთადერთი როდია. ასევე რეალურია წუთისოფლის დასასრულს სამსჯავროს დღე. იმ დღის კრიტერიუმი იგივე რჩება, რა დამოკიდებულებაც ადამიანებმა იესოს მიმართ გამოიჩინეს: ,,სიტყვა, რომელიც წარმოვთქვი, განიკითხ,,სიტყვა, რომელიც წარმოვთქვი, განიკითხრომელიც წარმოვთქვი, განიკითხავს მას უკანასკნელ დღეს" (12:48). იოანე გამოკვეთს ფაქტს, რომ იმ დღეს მოსამართლედ სხვა არავინ იქნება, თუ არა იესო. ადრევე აღვნიშნეთ, რომ ეს თვალსაჩინო ქრისტიანული სწავლებაა. იუდეველებს ვერ წარმოედგინათ მოსამართლე მესია. ისინი დარწმუნებული იყვნენ, რომ საბოლოო გასამართლება მხოლოდ ღმერთის ხელთ იქნებოდა. იოანე არ ცდილობს ამის შეცვლას, არამედ ხედავს, რომ ღმერთი სამართალს ძის მეშვეობით აღასრულებს. მამა ღმერთი თავად ,,არავის განიკითხავს, არამედ მთელი განკითხვა ძეს გა,,არავის განიკითხავს, არამედ მთელი განკითხვა ძეს გაგანიკითხავს, არამედ მთელი განკითხვა ძეს გაგადასცა"(5:22); ,,სამართლის გაჩენაშიც ხელმწიფება მისცა მას, რადგან კაცის ძე არის იგი" (5:27). ამრიგად, უკანასკნელ დღეს სამარხში მყოფნი კაცის ძის ხმას გაიგონებენ და გარეთ გამოვლენ, მათგან ,,სიავის მო,,სიავის მომოქმედნი კი – განკითხვის აღდგომისათვის"(5:28-29).
    იოანე ზოგჯერ განკითხვის მახასიათებელზე ლაპარაკობს. იესო მისი ოპონენტების განსჯას ეწინააღმდეგებოდა, რადგან ,,გარეგნობით"(7:24) და ,,ხორცის მიხედვით" (8:15) განიკითხავდნენ. იესოს განკითხვა ასეთი როდია. შესაძლოა, ნაწილობრივ ესეც არის იესოს ნათქვამის მიზეზი, რომ თავად არავის განიკითხავდა (8:15); განკითხვა იმდენად განსხვავდება დანარჩენების მოქმედებებისგან, რომ ძნელად თუ შეიძლება ერთი და იგივე სახელით იწოდოს. მისი განსჯა ,,სამართლიანია" (დიკატა;5:30); ის ,,ჭეშმარიტია" (alethinē;;8:16). ეს საკითხი მამასთან ახლო ურთიერთობის გამო წამოიჭრა: იგი თავის ნებას კი არ ეძებს, არამედ მისი წარმოგზავნილი მამისას (8:16).
    ხორციელი ადამიანისთვის მთლად გასაგები არ არის მისი ნათქვამი განკითხვაზე, ამიტომ იესო ასწავლის, რომ ვინმეს სამხილებლად სულიწმიდის საქმიანობა აუცილებელია (16:8). ეს ძირითად ,,ქვეყნიერ,,ქვეყნიერების მთავრის" გასამართლებას ეხება (16:11), რადგან ბურუსითაა მოცული, როგორ შეიძლება ჯვარზე ბოროტის განკითხვა მოხდეს. ამ შემეცნებას მხოლოდ სულიწმიდა იძლევა. მნიშვნელოვანია დავინახოთ, რომ სწორი იყო როგორც ჩვენი გადარჩენის გზა, ისე ჩვენი გადარჩენის ფაქტი. სატანა არა მარტო დამარცხდა, არამედ კიდეც გასამართლდა.

წმინდა საიდუმლოებები

    ნათლობის და ზიარების მნიშვნელობაზე იოანისეული ხედვის შესახებ მოსაზრებათა ფართო სპექტრი არსებობს. იგი არც ერთ მათგანს არ ახსენებს და აქედან ზოგიერთმა გამოიტანა დასკვნა, რომ მისთვის ეს სიწმინდეები არაარსებითი იყო. და მაინც,  სხვების აზრით, იგი მათ სახელებით არ ახსენებს, მაგრამ ნათლობაზე მნიშვნელოვან სწავლებას გვაწვდის მესამე თავში, ხოლო ზიარებაზე – მე-6 თავში. ზოგიერთები, ოსკარ კულმანის მსგავსად, იქამდე მიდიან, რომ ხსენებულ ეპიზოდებში ნათლობაზე მითითებას ხედავენ იქ, სადაც იოანე წყალზე ლაპარაკობს, ხოლო ზიარებისა – იქ, სადაც სისხლია ნახსენები. ადვილი როდია ფაქტის უარყოფა, რომ იოანე არც ერთ საიდუმლოს არ ახსენებს. ეს კიდევ უფრო ნიშანდობლივია ზიარებასთან დაკავშირებით, რადგან ზემოთვალში მომხდარის აღწერა, მართლაც რომ ყველაზე გრძელია ოთხი აღწერიდან. ჩვენ, ალბათ, მის ხსენებას ველოდით. იოანე მასზე არ მიუთითებს, რაც დანამდვილებით მიგვანიშნებს, რომ სხვა სწავლულთაგან განსხვავებით მთავარ ადგილს არ ანიჭებდა. 6:51-58-ის ენა ზოგიერთი განმმარტებლისთვის იმდენად თვითევქარისტულია, რომ განსაკუთრებულ დამოწმებად მიიჩთვითევქარისტულია, რომ განსაკუთრებულ დამოწმებად მიიჩრომ განსაკუთრებულ დამოწმებად მიიჩნევა ნებისმიერი გაგებისთვის, რომელიც ზემოხსენებულ მონაკვეთში ზიარებაზე მითითებას ვერ ხედავს. თუმცა მის წინააღმდეგ ოთხი წონადი არგუმენტის მოყვანა შეიძლება.
    ერთ-ერთი მათგანი კონტექსტია. იოანე გვეუბნება, რომ სიტყვებს მიძღვნილი მოწაფეების ჯგუფს კი არა, ჭრელ საზოგადოებას ეუბნებოდნენ, რომელშიც იესოს ოპონენტები და მისით დაინტერესებული, მაგრამ არა თავდადებული ადამიანები შედიოდნენ. არავის შეუძლია დამაკმაყოფილებლად ახსნას, თუ რატომ სურდა იოანეს დავერწმუნებინეთ, რომ იესო მიძღვნილი ქრისტიანების ჩასატარებელ საიდუმლოზე სწავლებას ასეთ არაერთგვაროვან ხალხის მასას გადასცემდა. არავის შეუძლია განმარტოს, რატომ უნდა ესწავლებინა იესოს ზიარების შესახებ ზემოხსენებული საზოგადოებისთვის მაშინ, როცა იგი ჯერ დაფუძნებულიც არ იყო. სრულიად შესაძლებელი იქნებოდა საერთოდ ვერაფერი გაეგოთ.
    მეორე არგუმენტი ენა გახლავთ. იესომ თქვა: ,,თუ არ შეჭამთ კაცის ძის ხორცს და არ შესვამთ კა,,თუ არ შეჭამთ კაცის ძის ხორცს და არ შესვამთ კაარ შეჭამთ კაცის ძის ხორცს და არ შესვამთ კაცის ძის სისხლს, არ გექნებათ სიცოცხლე თქვენში" (6:53). წერის მანერა ეჭვს არ ტოვებს. იმის ჭამისა და სმის გარეშე, რაზეც იესო ლაპარაკობდა, არავითარი სიცოცხლე არ იქნებოდა. თუმცა არც იმის მტკიცება შეიძლება, რომ საუკუნო სიცოცხლისათვის აუცილებელი ერთადერთი რამ ლიტურგიული წესის დაცვაა. ყურადღება უნდა მივაქციოთ, რომ ენა მართლაც არაევქარისტულია. იესო ლაპარაკობდა მისი ,,ხორცის" და არა ,,სხეულის ჭამაზე, თუმცა ზიარებაზე ლაპარაკისას პირველი ეკლესია სიტყვა ,,სხეულს" იყენებდა. შესაძლოა განსხვავება ძალზე დიდი არ არის, მაგრამ მაინც არსებობს. ქრისტიანები ზიარებაზე ასე არ ლაპარაკობდნენ.
    მესამე მტკიცებულების თანახმად, ქრისტეს ხორცის ჭამისა და სისხლის სმისაგან მომდინარე კურთხევა მტკიცებულების თანახმად, ქრისტეს ხორცის ჭამისა და სისხლის სმისაგან მომდინარე კურთხევის თანახმად, ქრისტეს ხორცის ჭამისა და სისხლის სმისაგან მომდინარე კურთხევა იგივეა, რაც ქრისტეს მიღების ან მისი რწმენისაგან მოსული კურთხევა (მ.35,40,47). თუ საუკუნო სი(მ.35,40,47). თუ საუკუნო სითუ საუკუნო სიცოცხლე ქრისტეს რწმენით მოდის, იგი არ ყოფილა დაკავშირებული ლიტურგიული წესის დაცვასთან.
    მეოთხე, იუდეველები ხშირად ჭამისა და სმის მეტაფორას რაღაცის შინაგანში მიღების ტოლფასად თვლიდნენ. აუცილებელი არ იყო, რომ საქმე საკვების ფიზიკურ მიღებასთან გვქონოდა. ხშირად მასში სჯულის ან ,,ზეციური საკვების" მიღება იგულისხმებოდა. არ უნდა ვიფიქროთ, რომ ასეთი სიტყვები ფიზიკურ საგანზე მიგვანიშნებს. ისინი სულიერ კურთხევაზე მიუთითებდნენ.
    როგორც არ უნდა იყოს, რაკი ხსენებული მონაკვეთი გვასწავლის, რომ ქრისტეს სულიერი კუთხით უნდა მივიღოთ და ამას შევიმეცნებთ, შეგვიძლია ვთქვათ,  ,,აი, ასე ვითვისებთ მას, როცა პურსა და ღვი,,აი, ასე ვითვისებთ მას, როცა პურსა და ღვიასე ვითვისებთ მას, როცა პურსა და ღვინოს ვიღებთ".529 თუმცა ეს ძალიან განსხვავდება იმისგან, რასაც ამ სიტყვებში რაიმე საკრამენტული აქტის პირდაპირი მითითება ჰქვია.
    ამდაგვარი მიდგომით უნდა განვიხილოთ იოანეს ზოგადი სწავლება საიდუმლოზე. იგი პირდაპირ არაფერს ამბობს წესებსა თუ დადგენილებებზე, თუმცა ასწავლის სულიერ რეალობას, რომელზეც ისინი მიუთითებენ და შემეცნებას, რაც მათ გაცილებით სრულმნიშვნელოვნად დაცვას შეგვაძლებინებს.